نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 هیئت علمی

2 باشگاه پژوهشگران جوان

چکیده

مقدمه: هر سال با افزایش چشمگیر بزه‌کاری نوجوانان در بسیاری از کشورها و ایران روبه‌رو هستیم که پیامدهای روان‌شناختی منفی برای این قشر به دنبال دارد، لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر الگوی رفتاری تیپ A، شادکامی و احساس تنهایی در نوجوانان ساکن کانون اصلاح و تربیت انجام شده است.
روش: روش پژوهش نیمه تجربی و از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه نوجوانان پسر ساکن کانون اصلاح و تربیت شهر تبریز در سال 96 بود. تعداد 30 نوجوان به صورت تصادفی در دو گروه آزمون و کنترل قرار گرفتند. پروتکل درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به‌صورت مداخله 8 جلسه-ای در مدت 2 ماه اجرا گردید. و پرسشنامه‌های تیپ شخصیتی A، شادکامی آکسفورد و احساس تنهایی آشر قبل و بعد از مداخله در هر دو گروه تکمیل گردید. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS-22 و آزمون‌های آمار توصیفی و تحلیل کواریانس تجزیه و تحلیل شدند.
نتایج: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که بین نمرات میانگین پس‌آزمون دو گروه در مؤلفه‌های الگوی رفتاری تیپ A (آزمایش، 93/28، کنترل، 45)، شادکامی (آزمایش، 68، کنترل، 7/32) و احساس تنهایی (آزمایش، 2/46، کنترل، 2/53) تفاوت معنادار وجود دارد (05/0>p).
نتیجه‌گیری: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد می‌تواند میزان شادکامی را در میان نوجوانان ساکن کانون اصلاح و تربیت افزایش و میزان الگوی رفتاری تیپ A و احساس تنهایی را کاهش دهد، بنابراین می‌توان از این روش درمانی در کنار سایر مداخلات استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Efficacy of Acceptance and Commitment Therapy (ACT) on Type A Personality, Happiness and Loneliness in adolescents living in the Correctional and Rehabilitation Center

نویسندگان [English]

  • zahra solgi 1
  • vahid ataie 2

1 science Committee

2 Young researchers and elite club

چکیده [English]

Introduction: Juvenile delinquency is increasing in many countries including Iran which has negative psychological consequences for this stratum. The aim of this study was to evaluate The Efficacy of Acceptance and Commitment Therapy (ACT) on Type A Personality, Happiness and Loneliness in adolescents living in the Correctional and Rehabilitation Center.
Method: A quasi-experimental pretest-posttest study design was used to conduct this study. The population consisted of all adolescents of the boy living in Tabriz's correctional and rehabilitation center, during 2017. Based on acceptance and commitment therapy protocol an 8 session intervention was conducted over a period of 2 months and a Type A Personality, Oxford Happiness and Asher Loneliness Questionnaires was completed before and after the intervention in both groups. Descriptive statistics and MANCOVA using were used for data analysis in SPSS V.22.
Results: The results of the analysis showed that the average post-test scores of between two groups in the variables of Type A Personality (experimental, 28.93; control, 45), Happiness (experimental, 68; control, 32.7) and Loneliness (experimental, 46.2; control, 53.2) which the difference was statistically significant (p

کلیدواژه‌ها [English]

  • Acceptance and Commitment Therapy
  • Type A Personality
  • Happiness
  • Loneliness

-   احمدی طهورسلطانی، محسن؛ عسگری، محمد؛ توقیری، امینه (1392). اثربخشی آموزش مهارت­های زندگی بر کاهش عوامل خطرساز و افزایش عوامل محافظت کننده سوء مصرف مواد در نوجوانان کانون اصلاح و تربیت. فصلنامه اعتیاد پژوهشی سوء مصرف مواد، سال هفتم، شماره بیست و هفتم، ص: 161-149.

-   بهامین، معصومه؛ کوروش­نیا، مریم (1396). رابطه بین مهارت­های اجتماعی و سازگاری اجتماعی به واسطه احساس تنهایی در نوجوانان. مجله روش­ها و مدل­های روان‌شناختی، دوره 8، شماره 29، ص: 268-253.

-   حر، مریم؛ آقایی، اصغر؛ عابدی، احمد؛ و عطاری، عباس (1392). تأثیر روش درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد‌ درمانی بر میزان افسردگی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2. دوره 11، شماره 2، ص: 128-121.

-   خدیوی، میثم.، زرگر، یداله.، و داودی، ایران. (1391). اثربخشی آموزش مدیریت استرس به شیوه‌ی شناختی-رفتاری بر الگوی رفتاری تیپ A و استرس شغلی در کارکنان یک شرکت صنعتی. مجله دست­آوردهای روان‌شناختی، دوره 4، شماره 1، صفحات 198-175.

-   داودی، ایران؛ صفی­خانی، آرامه؛ مهرابی­زاده هنرمند، مهناز (1388). بررسی سیستم‌های مغزی-رفتاری به عنوان پیش‌بین‌های تیپ‌های شخصیتی A، C و D. مجله دست­آوردهای روان‌شناختی، دوره 4، شماره 16، ص: 112-87.

-   رقیبی، مهوش؛ ربانی، مرجان (1391). تأثیر آموزش مهارت­های خوش­بینی بر هوش هیجانی پسران کانون اصلاح و تربیت شهر کرمان. مجله مطالعات روان‌نشاسی بالینی، دوره 9، شماره 15، ص: 124-108.

-   سپهریان آذر، فیروزه؛ جوکار، لیلا (1391). ارتباط اعتیاد به اینترنت با اضطراب در تیپ­های شخصیتی نوع A و B. مجله پژوهش­های علوم شناختی و رفتاری، سال دوم، شماره دوم، ص: 30-17.

-   سپهریان آذر، فیروزه؛ محمّدی، نسیم؛ بدلپور، زینب؛ نوروززاده، وحید (1395). رابطه امیدواری و شادکامی با رضایت زناشویی. مجله سلامت و مراقبت، دوره ۱۸ شماره 1، ص: ۳۷-۴۴.

-   سمالپور بابامحمدی، مریم (1385). رابطه فشارزاهای شغلی با تیپ شخصیتی الف (سمی و غیرسمی) و رضایت شغلی در بین کارکنان شهرداری اهواز. پایان­نامه کارشناسی­ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز.

-   سواری، کریم؛ منشداوی، سمیه (1395). اثربخشی آموزش مهارت خودآگاهی در کاهش اعتیاد به اینترنت، احساس تنهایی و افزایش خودکارآمدی. مطالعات روان‌شناسی بالینی، دوره 6، شماره 22، ص: 17-1.
-   شریفی، مهدی؛ محمد امین­زاده، دانا؛ سلیمانی صفت، عرفان؛ سودمند، نسرین؛ یونسی، سیدجلال (1396). ارتباط بین تفکر قطعی‌نگر با احساس تنهایی و افسردگی در سالمندان. مجله سالمندی ایران، دوره 12، شماره 3، ص: 287-276.
-   علی­پور، احمد؛ آگاه هریس، مژگان (1386). اعتبار و روایی فهرست شادکامی آکسفورد در ایرانی­ها. روان‌شناسی تحولی (روانشناسان ایرانی)، دوره 3، شماره 12، ص: 298-287.
-   فخری، محمدکاظم؛ بهار، عادله؛ امینی، فاطمه (1396). اثربخشی ذهن‌آگاهی بر شادکامی و کاهش قند‌خون در بیماران دیابتی. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، دوره 27، شماره 151، ص: 104-94.
-   قمری­گیوی، حسین؛ محبی، زهرا؛ صادقی، مرتضی (1393). اثربخشی بخشش درمانی بر پرخاشگری و میزان بخشش در پسران نوجوان کانون اصلاح و تربیت شهر تهران. مجله علوم پزشکی مازندران، دوره 23، شماره 96، ص: 168-163.
-   کنعانی، کبری؛ هادی، سمیرا؛ طیبی نائینی (1393). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر درمان نوجوانان مبتلا به اختلال استرس پس از آسیب ناشی از سوانح رانندگی در استان اصفهان. پژوهش توانبخشی در پرستاری، دوره 1، شماره 2، ص: 32-22.
-   مصطفی پور، وحید؛ فرخی، حسین؛ حسین ثابت، فریده (1395). رابطه صفات شخصیتی و تیپ A و B در افراد مبتلا به دیابت نوع 2. فصلنامه نسیم تندرستی، دوره 5، شماره 1، ص: 53-47.
-   مویدقاعدی، طاهره؛ قربان شیرودی، شهره (1395). اثربخشی امیددرمانی گروهی بر افسردگی، احساس تنهایی، و خودکارآمدی دانش­آموزان دختر. فصلنامه سلامت روانی کودک، دوره سوم، شماره دوم، ص: 76-62.
-      Argyle, M., Martin, M., & Crossland, J. (1989). Happiness as a function of personality and social encounters. In J. P. Forgas, & J. M. Innes (Eds.), Recent advances in social psychology: An international perspective. North-Holland: Elsevier.
-      Asher, SR., Hymel, S., & Renshaw, PD. (1984). Loneliness in children. Child development, 1(13), 1456-1464.
-      Ataie Moghanloo, V., Ataie Moghanloo, R., & Moazezi, M. (2015). Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy for Depression, Psychological Well-Being and Feeling of Guilt in 7-15 Years Old Diabetic Children. Iranian Journal of Pediatrics, 25(4), e2436.
-      Flaxman, P. E., Blackledge, J. T., & Bond, F. W. (2011). Acceptance and commitment therapy: Distinctive features. New York.
-      Gollwitzer, A., Wilczynska, M., &Jaya, E. (2018). Targeting the link between loneliness and paranoia via an interventionist-causal model framework. Psychiatry Research, 263(1), 101-107.
-      Hayes, S. C., Pistorello, J. & Levin, M.E. (2012). Acceptance and commitment therapy as a unified model of behavior change. The Counseling Psychologist, 90(7), 976-1002.
-      Hills, P., & Argyle, M. (2002). The Oxford Happiness Questionnaire: a compact scale for the measurement of psychological well-being. Personality and individual differences, 33(7), 1073-1082.
-      Khaledian, M., Hasanpour, S., Kheirkhah, Z., & Ghalandari[s1] , S. (2013). The Relationship between Attachment Lifestyle with Depression and Life Expectancy. Indian Journal of Education and Information Management, 2(2), 573-580.
-      Loehlin, J., & Martin, N. (2018). Personality types: A twin study. Personality and Individual Differences, 122(1), 99-103.
-      Lohse, T., Rohrmann, S., Richard, A., Bopp, M., &Faeh, D. (2017). Type A personality and mortality: Competitiveness but not speed is associated with increased risk. Atherosclerosis, 262(2), 19-24.
-      Sianturi, R., Keliat, B., &Wardani, I. (2018). The effectiveness of acceptance and commitment therapy on anxiety in clients with stroke. Enfermería Clínica, 28(1), 94-97.
-      Ter Beek, E., Kuiper, Ch., Van der Rijken, R., Spruit, A., Stams, G., &Hendriks, J. (2018). Treatment effect on psychosocial functioning of juveniles with harmful sexual behavior: A multilevel meta-analysis. Aggression and Violent Behavior, 39(1), 116-128.
 
 [s1]متن اصلی مقاله لاتین می باشد