سعید محمودی نیا؛ مژگان سپاه منصور؛ سوزان امامی پور؛ فریبا حسنی
دوره 8، شماره 30 ، شهریور 1397، صفحه 1-18
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر به منظور مقایسه اثربخشی آموزش جایگزین پرخاشگری و آموزش ایمنسازی در مقابل استرس بر تکانشگری نوجوانان انجام شد. روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی سه گروهی با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه میباشد. بدین منظور از بین نوجوان کانون اصلاح و تربیت شهر تهران 60 نفر با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس انتخاب و به ...
بیشتر
مقدمه: پژوهش حاضر به منظور مقایسه اثربخشی آموزش جایگزین پرخاشگری و آموزش ایمنسازی در مقابل استرس بر تکانشگری نوجوانان انجام شد. روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی سه گروهی با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه میباشد. بدین منظور از بین نوجوان کانون اصلاح و تربیت شهر تهران 60 نفر با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل جایگزین شدند. شرکت کنندگان قبل از شروع مداخله پرسشنامه تکانشگری بارات را تکمیل نمودند. سپس دو گروه آزمایشی تحت 10 جلسه 90 الی 120 دقیقهای آموزش به شیوه "آموزش جایگزین پرخاشگری" و " ایمنسازی در مقابل استرس" قرار گرفتند، در حالیکه گروه کنترل آموزشی را دریافت نکرد. بعد از اتمام جلسات آموزشی و همچنین دو ماه بعد، مجدداً هر سه گروه پرسشنامه مزبور را تکمیل نمودند. دادههای بدست آمده با استفاده از روش تحلیل واریانس مختلط و به کمک نرم افزار SPSS25 تجزیه و تحلیل گردید. یافتهها: نتایج مطالعه نشان داد که نمرات تکانشگری شرکت کنندگان در گروه آموزش جایگزین پرخاشگری در مقایسه با گروه کنترل کاهش معناداری را نشان میدهد، اما در نمرات گروه آزمایشی ایمنسازی در مقابل استرس در مقایسه با گروه کنترل تفاوت معناداری مشاهده نگردید. به علاوه در مقایسه اثربخشی دو روش آموزشی با یکدیگر تفاوت معناداری مشاهده نشد. نتیجهگیری: با توجه به یافتههای مطالعه میتوان از روش آموزش جایگزین پرخاشگری به عنوان یک روش جایگزین و یا مکمل در کنار سایر شیوههای مداخلهای برای کاهش تکانشگری و اصلاح رفتار نوجوانان استفاده نمود.
پریا جنگی؛ غلامعلی افروز؛ حسن اسدزاده؛ علی دلاور
دوره 8، شماره 30 ، شهریور 1397، صفحه 19-36
چکیده
چکیده
مقدمه: ﺍﻣﺘﻴﺎﺯﺍﺕ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﺷﺪۀ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﻭﻝ ﺑﺮ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺑﻌﺪﻱ ﺩﺭ ﺻﻔﺎﺕ ﺷﺨﺼﻴﺘﻲ، ﻫﻮﺵ ﻭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ، ﺑﺨﺸﻲ ﺍﺯ ﭘﺪﻳﺪﻩای است ﻛﻪ ﺑﻪ اثر ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻮﻟﺪ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺍﺳﺖ. ﻧﻈﺮﻳﻪﻫﺎﻱ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻮﻟﺪ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﺍﺛﺮ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻮﻟﺪ، ﻳﻌﻨﻲ تفاوتهای ﻫﻮﺷﻲ ﻭ عملکردی ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﺍﺭﺍﻱ ...
بیشتر
چکیده
مقدمه: ﺍﻣﺘﻴﺎﺯﺍﺕ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﺷﺪۀ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﻭﻝ ﺑﺮ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺑﻌﺪﻱ ﺩﺭ ﺻﻔﺎﺕ ﺷﺨﺼﻴﺘﻲ، ﻫﻮﺵ ﻭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ، ﺑﺨﺸﻲ ﺍﺯ ﭘﺪﻳﺪﻩای است ﻛﻪ ﺑﻪ اثر ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻮﻟﺪ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺍﺳﺖ. ﻧﻈﺮﻳﻪﻫﺎﻱ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻮﻟﺪ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﺍﺛﺮ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻮﻟﺪ، ﻳﻌﻨﻲ تفاوتهای ﻫﻮﺷﻲ ﻭ عملکردی ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﺗﺮﺗﻴﺐﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻮﻟﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻓﺮﺿﻴﺔ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻨﺎﺑﻊ خانواده ﻭ ﺍﻟﮕﻮﻱ ﻫﻢﺁﻣﻴﺰﻱ ﺩﻭ ﻧﻈﺮﻳﺔ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻠﺖ ﺑﺮﺗﺮﻱ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﻭﻝ ﺑﺮ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺑﻌﺪﻱ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﻮﺵ ﻭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ، بنابر موضوع فوق این پژوهش با هدف بررسی مدلیابی پیشرفت تحصیلی براساس ترتیب تولد با میانجیگری هوش معنوی، مهارتهای اجتماعی و خلاقیت در دانشآموزان انجام شد.
روش: روش از نوع پژوهشهای همبستگی مبتنی بر روش مدلیابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی دانشآموزان دختر پایه دهم متوسطه شهر ارومیه در سال تحصیلی 97-1396 به تعداد 1472 نفر تشکیل دادند. در این پژوهش برای تعیین حجم نمونه با توجه به تعداد متغیرهای مشاهده شده و تخصیص ضریب 15 برای هر متغیر و با احتساب احتمال وجود پرسشنامههای ناقص 250 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. ابزارهای گردآوری دادهها شامل مقیاس هوش معنوی کینگ، مقیاس مهارتهای اجتماعی ایندربیتزن، فوستر و مقیاس خلاقیت تورنس و پرسش ترتیب تولد اول تا سوم در خانواده مورد استفاده قرار گرفت.
یافتهها: نتایج نشان داد که بین ترتیب تولد، هوش معنوی، مهارتهای اجتماعی و خلاقیت با پیشرفت تحصیلی در دانشآموزان رابطه مثبتی وجود دارد، همچنین مدل پژوهش تأئید گردید و به طور کلی 38 درصد از پیشرفت تحصیلی توسط ترتیب تولد، هوش معنوی، مهارتهای اجتماعی و خلاقیت قابل تبیین میباشد. همچنین ترتیب تولد أثر مستقیم معنادار بر پیشرفت تحصیلی داشت و ترتیب تولد با میانجیگری هوش معنوی، مهارتهای اجتماعی و خلاقیت أثر غیر مستقیمی بر پیشرفت تحصیلی نشان داد.
نتیجه گیری: با توجه به تأثیر ترتیب تولد بر پیشرفت تحصیلی در محتوای آموزشی به افراد توجه به این عامل میتواند پیرو متغیرهای واسط همانند هوش معنوی، مهارتهای اجتماعی و خلاقیت، تأثیرات بسزایی بر پیشرفت تحصیلی ایجاد نماید.
حجت وحدتی؛ سیدهادی موسوی نژاد؛ افشین بازگیر
دوره 8، شماره 30 ، شهریور 1397، صفحه 37-54
چکیده
چکیده هدف:هدف این پژوهش بررسی نقش کودکان در فرایند تصمیمگیری خرید خانواده با توجه به هشت طبقه مختلف محصول و سه زیرتصمیم خرید بود. روش: این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر جمعآوری دادهها توصیفی- پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه والدین دارای کودک 5 تا 13 سال در سطح شهر قزوین بوده که براساس فرمول کوکران در جامعه آماری ...
بیشتر
چکیده هدف:هدف این پژوهش بررسی نقش کودکان در فرایند تصمیمگیری خرید خانواده با توجه به هشت طبقه مختلف محصول و سه زیرتصمیم خرید بود. روش: این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر جمعآوری دادهها توصیفی- پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه والدین دارای کودک 5 تا 13 سال در سطح شهر قزوین بوده که براساس فرمول کوکران در جامعه آماری نامحدود، 196 نفر به عنوان حجم نمونه توسط پرسشنامه مورد پیمایش قرار گرفتند. برای بررسی ارتباط بین متغیرهای مستقل پژوهش و درک تأثیر کودکان در تصمیمگیری خرید محصول نیز از رگرسیون ترتیبی به کمک نرمافزار اسپیاساس بهره گرفته شد. یافتهها: براساس یافتههای پژوهش کودکان بسته به زیرتصمیمهای خرید میتوانند، تأثیرات متفاوتی داشته باشند؛ کودکانی که نقش آغازکننده دارند، نسبت به کودکان فاقد این نقش، تأثیر بیشتری بر زیرتصمیمها دارند. همچنین، نتایج نشان داد که کودکان بر روی فرایند تصمیمگیری خرید خانواده، به ویژه خرید محصولاتی که استفاده شخصی داشته و ریسک مالی کمی نیز به همراه دارد، تأثیر بیشتری دارند. علاوه بر این، نتایج حاکی از تأثیر بیشتر کودکان بزرگتر نسبت به کودکان کوچکتر است و در این میان، جنسیت کودکان تأثیر چندانی بر تصمیمگیری خانواده ندارد. نتیجهگیری: به طور کلی، نتایج این پژوهش نشانگر اهمیت نقش کودکان در تصمیمگیری خرید خانوادهها میباشد و میتواند به سازمانها بینشی جدید برای طراحی و جایگاهیابی اثربخش محصولات خود با تمرکز بر نقش مهم کودکان ارائه دهد.
سید رضا پورسید؛ حمید علیزاده؛ فرنگیس کاظمی؛ احمد برجعلی؛ نور علی فرخی؛ سید مهدی پورسید
دوره 8، شماره 30 ، شهریور 1397، صفحه 55-78
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر تدوین برنامه درمان با علاقه اجتماعی و ارزیابی اثربخشی آن بر رفتارهای قلدری و قربانی نوجوانان بود.
روش: روش تحقیق پژوهش نیمهآزمایشی و طرح آن با دو گروه آزمایشی و دوگروه کنترل و ارزیابی به صورت پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری را کلیه دانشآموزان پسر قلدر و قربانی مدارس متوسطه ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر تدوین برنامه درمان با علاقه اجتماعی و ارزیابی اثربخشی آن بر رفتارهای قلدری و قربانی نوجوانان بود.
روش: روش تحقیق پژوهش نیمهآزمایشی و طرح آن با دو گروه آزمایشی و دوگروه کنترل و ارزیابی به صورت پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری را کلیه دانشآموزان پسر قلدر و قربانی مدارس متوسطه دوره دوم شهر ابرکوه در سالتحصیلی 95-1394 تشکیل دادند. به منظور اجرای پژوهش، پس از انجام جامعهسنجی، از میان دانشآموزانی که براساس تحلیل نتایج جامعهسنجی، تحت عنوان قلدر و قربانی طبقهبندی شده بودند، تعداد 40 نفر دانشآموز بهطور تصادفی بهعنوان نمونه گروه قلدر و نیز 40 نفر دانشآموز بهطور تصادفی بهعنوان نمونه گروه قربانیقلدری انتخاب شدند؛ هر گروه بهطور تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل جایگزین شدند و پرسشنامه تجدیدنظر شده قلدر/ قربانی الویس را در پیشآزمون تکمیل نمودند. گروههایآزمایش بهصورت جداگانه، به مدت 12 جلسه (در هر هفته دو جلسه) در برنامه درمان با علاقه اجتماعی قرار گرفتند و گروههای کنترل هیچگونه آموزشی دریافت نکردند.
یافته ها: نتایج آزمون تحلیل واریانس یکراهه آمیخته نشان داد، برنامه درمان با علاقه اجتماعی در گروههای آزمایش در مقایسه با گروههای کنترل همتایخود، بهطور معناداری کاهش رفتارهای قلدری و قربانی را در مرحله پسآزمون و پیگیری داشتهاند.
نتیجه گیری: نتایج بیانگر این است که کمک به نوجوانان برای باز جهتدهی عقاید و اهداف خود و کاهش احساس کهتری و افزایش تعلق و علاقهاجتماعی باعث بهبود رفتارها و کاهش رفتارهای قلدری و قربانی در نوجوانان شده است.
شهلا پاکدامن؛ فرشته سادات مرتضوی نصیری؛ عطیه عرب محبی شهرابی؛ سید محمد ساداتیان
دوره 8، شماره 30 ، شهریور 1397، صفحه 79-92
چکیده
چکیده
مقدمه: سرمایه اجتماعی به مجموعه منابعی گفته میشود که هر فرد یا گروه برای برقراری ارتباط در اختیار دارد، این منابع با فراهم آوردن حمایتهای عاطفی و روانی نقش مؤثری در ارتقاء سلامت روان افراد دارد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه سرمایه اجتماعی و مؤلفههای دوگانه آن بین دانشآموزان دختر و پسر شهر تهران انجام گرفت.
روش:جامعه ...
بیشتر
چکیده
مقدمه: سرمایه اجتماعی به مجموعه منابعی گفته میشود که هر فرد یا گروه برای برقراری ارتباط در اختیار دارد، این منابع با فراهم آوردن حمایتهای عاطفی و روانی نقش مؤثری در ارتقاء سلامت روان افراد دارد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه سرمایه اجتماعی و مؤلفههای دوگانه آن بین دانشآموزان دختر و پسر شهر تهران انجام گرفت.
روش:جامعه آماری این پژوهش، نوجوانان 12 تا 18 ساله شهر تهران بودند که از بین آنها نمونهای به حجم 255 نفر (109 دختر و 146 پسر) به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. بهمنظور جمعآوری اطلاعات از پرسشنامه سرمایهی اجتماعی دانش آموزان نوجوان (SCQ-AS؛ پاویا و همکاران، 2014) استفاده شد. این پرسشنامه توسط پژوهشگران حاضر هنجاریابی و برای نخستین بار به کار گرفته شد. در نسخه هنجار شده برای نوجوانان ایرانی ساختار دوعاملی به دست آمد. توزیع دادههای مربوط به متغیر سرمایه اجتماعی و ابعاد آن غیرطبیعی بود. بنابراین دادهها با استفاده از روشهای آمار توصیفی و آزمون U مان ویتنی تجزیه و تحلیل شدند.
یافتهها: دختران نسبت به پسران در سطوح بالاتری از سرمایه اجتماعی قرار دارند. در بعد «انسجام اجتماعی در مدرسه» نیز نمرات دختران سطوح بالاتری را نشان میدهد. در بعد «اعتماد» اگرچه پسران نمرات بالاتری را کسب کردهاند اما تفاوت نمرات در این بعد بین دو گروه معنادار نیست.
نتیجهگیری: جنس دانش2آموزان در میزان سرمایه اجتماعی آنها تأثیر گذار است. یافتههای این پژوهش میتواند در تدارک بستههای آموزشی مخصوص والدین و معلمان و کمک به ارتقای سلامت روانشناختی دانش آموزان نوجوان مفید واقع شود.
اعظم فرح بیجاری؛ سمانه فعلی؛ راضیه قمری
دوره 8، شماره 30 ، شهریور 1397، صفحه 93-110
چکیده
چکیده
مقدمه: مادیگرایی به عنوان اهمیتی که مردم به متصرفات دنیوی میدهندکه یک مکان مرکزی در زندگیشان اشغال میکند و انتظار میرود که بزرگترین منبع رضایت یا نارضایتی باشد، تعریف شده است (بلک، 1985). همچنین، تحقیقات نشان دادهاند که مادیگرایی پیشایندهای روانشناختی مختلفی دارد. هدف از مطالعه حاضر بررسی نقش عزت نفس، حس قدرت، ...
بیشتر
چکیده
مقدمه: مادیگرایی به عنوان اهمیتی که مردم به متصرفات دنیوی میدهندکه یک مکان مرکزی در زندگیشان اشغال میکند و انتظار میرود که بزرگترین منبع رضایت یا نارضایتی باشد، تعریف شده است (بلک، 1985). همچنین، تحقیقات نشان دادهاند که مادیگرایی پیشایندهای روانشناختی مختلفی دارد. هدف از مطالعه حاضر بررسی نقش عزت نفس، حس قدرت، محرومیت نسبی شخصی و عدم اطمینان در مادیگرایی دانشجویان بود.
روش: جامعه آماری این پژوهش تمامی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه تهران در سال تحصیلی 1396 بود. از این جامعه تعداد 181 نفر به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود که در آن رابطه بین مادیگرایی با عزت نفس، حس قدرت، محرومیت نسبی شخصی و عدم اطمینان با استفاده از پرسشنامههای مادیگرایی، حس قدرت، عزت نفس، مقیاس محرومیت نسبی شخصی و پرسشنامه عدم اطمینان مورد بررسی قرار گرفت.
یافته ها: نتایج ماتریس همبستگی متغیرها نشان داد که میان مادیگرایی و عدم اطمینان (001/0 p=، 285/0r=) و محرومیت نسبی شخصی (001/0 p=، 237/0r=) رابطه مثبت و معنادار وجود داشت. همچنین نتایج رگرسیون نشان داد که پیشبینی مادیگرایی بر اساس محرومیت نسبی شخصی (244/0 B=، 08/2t=) و عدم اطمینان (216/0 B=، 13/2t=) از نظر آماری معنادار بود (05/0>p).
نتیجه گیری: یافتههای حاصل نشان داد که در نمونه ایرانی مادیگرایی میتواند بر اساس متغیرهای محرومیت نسبی شخصی و عدم اطمینان قابل پیشبینی باشد.
حجت الله رشیدکلویر؛ فاطمه حنیفه؛ عباس ابوالقاسمی؛ نادر حاجلو
دوره 8، شماره 30 ، شهریور 1397، صفحه 111-131
چکیده
مقدمه: هدف پژوهش حاضر، مقایسه سرمایه روانشناختی و تعامل اجتماعی در مجتمعهای مسکونی با و بدون ویژگی کالبدی بود.
روش: روش تحقیق حاضر علی- مقایسه ای و جامعه آماری آن شامل 439 خانوار ساکن در 4 مجتمع مسکونی واقع در شهر رشت بود که از این میان، تعداد 186 خانوار در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوری و تحلیل دادهها از پرسشنامه سرمایه روانشناختی ...
بیشتر
مقدمه: هدف پژوهش حاضر، مقایسه سرمایه روانشناختی و تعامل اجتماعی در مجتمعهای مسکونی با و بدون ویژگی کالبدی بود.
روش: روش تحقیق حاضر علی- مقایسه ای و جامعه آماری آن شامل 439 خانوار ساکن در 4 مجتمع مسکونی واقع در شهر رشت بود که از این میان، تعداد 186 خانوار در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوری و تحلیل دادهها از پرسشنامه سرمایه روانشناختی لوتانز و پرسشنامه ادراک تعامل اجتماعی گلاس استفاده شد. جهت تحلیل دادهها شیوههای آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (تحلیل واریانس چند متغیری) مورد استفاده قرار گرفت.
یافتهها: نتایج نشان داد که بین ساکنان مجتمعهای با و بدون ویژگی کالبدی ازنظر ابعاد سرمایه روانشناختی و تعامل اجتماعی تفاوت معنیداری وجود دارد. 8/11 و 3/43 درصد از واریانس مربوط به تفاوت بین دو گروه به ترتیب ناشی از متغیرهای سرمایه روانشناختی و تعامل اجتماعی میباشد. میانگین نمرات مؤلفههای خودکارآمدی، امیدواری و تعامل اجتماعی منفی، در ساکنان مجتمعهای با ویژگی کالبدی نسبت به مجتمعهای بدون ویژگی کالبدی بالاتر بود.
نتیجهگیری: بر اساس یافتههای پژوهش میتوان بیان کرد که ابعاد سرمایه روانشناختی و تعامل اجتماعی متأثر از ویژگیهای محیط کالبدی مناسب است و از محیط کالبدی میتوان بهعنوان شاخص برای تبیین الگوی رفتاری مثبت و توسعه حالت روانشناسانه مثبت در ساکنان مجتمعهای مسکونی استفاده کرد.