نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
دانشگاه رازی
چکیده
مقدمه: هدف این پژوهش پیش‌بینی خودکارآمدی بر اساس تاب‌آوری، تبعیض جنسیتی ادراک شده و طرحواره‌های نقش جنسیتی زنان بود. خودکارآمدی، اعتماد شخص به توانایی خود در مقابله با شرایط دشوار است.
روش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف و نحوۀ جمع‌آوری داده‌ها از نوع همبستگی است. به همین منظور از میان معلمان زن شهر کهریزک 124 نفر با استفاده از نمونهگیری خوشهای انتخاب شدند. شرکت‌کنندگان به پرسشنامه‌های خودکارآمدی عمومی، خود تاب‌آوری، رویدادهای تبعیض آمیز جنسیتی و نقش جنسیتی پاسخ دادند. برای تحلیل داده‌ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه به شیوه گام به گام استفاده شد.
یافته ها: نتایج نشان داد که متغیرهای تاب‌آوری، طرحواره‌های جنسیتی با خودکارآمدی رابطۀ مثبت و معنادار دارند، و متغیر رویدادهای تبعیض آمیز جنسیتی با خودکارآمدی رابطه منفی و معنادار دارد. متغیرهای تاب‌آوری، رویدادهای تبعیض آمیز جنسیتی در طول زندگی و طرحواره نقش جنسیتی مردانه درمجموع قادر به پیش‌بینی 31 درصد از واریانس خودکارآمدی بودند. نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشانگر اهمیت متغیرهای تاب‌آوری، تبعیض جنسیتی ادراک شده و طرحواره‌های نقش جنسیتی در تبیین خودکارآمدی زنان معلم است. بنابراین طرح‌ریزی مطالعات بیشتر جهت ارتقای خودکارآمدی زنان معلم، با توجه به نقش خطیر آنان در پرورش دانش آموزان، توصیه میشود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Prediction of self-efficacy based on resiliency, perceived gender discrimination and gender role schemas of women
نویسندگان [English]
- mahbobeh karbalaie
- jahangir karami
چکیده [English]
Introduction: The purpose of this study was to predict self-efficacy based on resiliency, perceived gender discrimination and gender role schemas of women. Self-efficacy is a person's confidence in his ability to cope with difficult situations.
Method:The present study in term of purpose and data collection is a correlation study. For this purpose, 124 female teachers from Kahrizak city were selected by cluster sampling. Participants responded to general self-efficacy, self-resiliency, gender discrimination events and gender role questionnaires. For data analysis, Pearson correlation coefficient and step-by-step multiple regression were used.
Results:The results showed that the resiliency, gender schemas and self-efficacy have a positive and significant relationship, and the gender discrimination events has a negative and significant relationship with self-efficacy. Resiliency, gender discrimination events throughout life, and male gender role schemas could predict 31% of self-efficacy variance.
Conclusion:The present study indicates the importance of resiliency, perceived gender discrimination and gender role schemas in explaining teacher self-efficacy. Therefore, planning further studies to promote the self-efficacy of female teachers is recommended, given their critical role in nurturing students.
کلیدواژه‌ها [English]
- self-efficacy
- gender discrimination events
- gender role schemas
- resiliency
- بارون، رابرت؛ بیرن، دان و برنسکامب، نایلا؛ (1396). روانشناسی اجتماعی(ویراست یازدهم)؛ ترجمه یوسف کریمی. تهران: نشر روان.
- پاک نهاد، زهرا و مداحی، محمد ابراهیم؛ (1396). رابطه رشد اجتماعی و حمایت اجتماعی با تاب‌آوری در دانشجویان. پژوهشهای روانشناسی اجتماعی، 7 (27): 49-66.
- پسندیده، محمد مهدی و کاشف زمانه، غلامحسین؛ (1396). مقایسهی حمایت اجتماعی ادراک شده، کیفیت زندگی و تاب‌آوری در زنان و مردان مرتکب قتل عمد نسبت به زنان و مردان عادی. پژوهشهای روانشناسی اجتماعی، 7 (25): 59-76.
- شریفیان، مهناز؛ صفاری‌نیا، مجید؛ علیزاده فرد، سوسن. (1397). نقش طرحواره‌های جنسی با میانجیگری سبک انصاف در پیش‌بینی اختلال درد جنسی: بررسی معادلات ساختاری. روانشناسی سلامت، 7، 3، 190-170.
- علی اکبری دهکردی، مهناز؛ ( 1386 ). شناسایی و مقایس هی ترکیبهای سنخهای نهگانه نقش جنسیتی زنان شاغل و شوهران آنان از لحاظ ویژگیهای سلامت روان، رضایت زناشویی و هوش هیجانی. پایان نامه دکتری، دانشگاه شهید چمران اهواز.
- فاضل، زهرا سادات؛ یزدخواستی، فریبا؛ (1395). تدوین الگوی معادلة ساختاری نقش فشارآورهای تحصیلی بر تاب‌آوری، انگیزش و فرسودگی تحصیلی دانش‌آموزان پیش دانشگاهی دختر شهر اصفهان. رویکردهای نوین آموزشی، 11(2): 107-126.
- فرهادی امجد، فرهاد و میرکمالی، سید محمد؛ (1395). تبیین نقش تاب‌آوری بر بهزیستی ذهنی و رابطه آن‌ها با خودکارآمدی. نشریه مدیریت فرهنگ سازمانی، 14(4):1181-1199.
- کافی، سوده و همکاران؛ (1395). رابطۀ سرسختی و تاب‌آوری با خودکارآمدی مدیران بحران جمعیت هلال‌احمر.فصلنامه علمی و پژوهشی امداد و نجات، 8(3): 70-80.
- مشایخی دولت آبادی، محمدرضا و محمدی، مسعود؛ (1393). تاب‌آوری و هوش معنوی به منزله‌ی متغیرهای پیش‌بین خودکارآمدی تحصیلی در دانش‌آموزان شهری و روستایی. فصلنامه روانشناسی مدرسه، 3(2): 205-225.
- موسی زاده، توکل و همکاران؛ (1393). تبیین نقش اثر بخشی آموزش مهارت‌های مقابله‌ای بر خودکارآمدی و عزت نفس دانش‌آموزان پسر پایه‌ی اول دوره‌ی متوسطه، فصلنامه روانشناسی مدرسه، 3(2): 226_239.
- یعقوبی هشجین، سید فاطمه و الهی، طاهره؛ (1392). تأثیر تبعیض جنسیّتی ادراک شده بر سلامت روان زنان. مطالعات اجتماعی روان‌شناختی زنان، 11(3): 7-26.
- Bandura, A. (1994). Self-efficacy. In V.S. Ramachaudran (Ed.), Encyclopedia of human behaviour (Vol.4, pp.71-81). New York: Academic Press.
- Bandura, A. (1997). Self‐efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
- Bassoff, E.S., Glass, G.V. (1982).The relationship between sex roles and mental health: a meta-analysis of twenty-six studies. The Counselling Psychologist, 10(4): 105-112.
- Bem, S.L.(1981). Gender schema theory: a cognitive account of sex typing Psychological Review, 88(4):354–64.
- Bem, S. L. (1974). The measurement of psychological androgyny. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 42(2):122–162.
- Bem, S.L. (1974). The lenses of gender. NewHaven, CT: Yale University Press.
- Bem, S. L. (1981). Bem sex role inventoryprofessional manual. CA: Consulting Psychologists Press.
- Bingöl, T. Y., et al. (2019). Psychological Resilience and Positivity as Predictors of Self-Efficacy. Asian Journal of Education and Training, 5(1):63-69.
- Block, J., Kremen, A. M. (1996). IQ and ego-resiliency: Conceptual and empirical Connections and separateness. Journal of Personality and Social Psychology, 70(2):349-361.
- Bonanno, G.A.(2004). Loss, trauma, and human resilience: have we underestimated the human capacity to thrive after extremely aversive events? The American Psychologist, 59(1):20-8.
- Bryant, N. C., Fuqua, D. R. (1997). A structural analysis of the relationship between self-efficacy and sex role orientation. Paper presented at the annual meeting of the American Educational Research Association, San Diego, CA.
- Casale, R., et al. (2019). Fibromyalgia and the concept of resilience. Clinical and Experimental Rheumatology, 116(1):105-113.
- Carliner .H., et al. (2017). Gender discrimination, educational attainment, and illicit drug use among U.S. women. Social Psychiatry and Psychiatry Epidemiology, 52(3):279-289.
- Choi, N.( 2004).Sex role group differences in specific, academic, and general self-efficacy. The Journal of Psychology,138(2):149-159.
- Färber, F., Rosendahl, J.(2018). The Association Between Resilience and Mental Health in the Somatically. Deutsches Arzteblatt International, 115(38): 621–627.
- Gee, G. C., et al. (2007). The association between self-reported racial discrimination and 12-month DSM-IV mental disorders among Asian Americans nationwide. Social Science & Medicine, 64(10): 1984–1996.
- Glick, P., Fiske, S.T. (1996). The Ambivalent Sexism Inventory: Differentiating hostile and benevolent sexism. Journal of Personality and Social Psychology,70(3):491-512.
- Gull, M. (2016). Self-Efficacy and Mental Health among Professional Students: A Correlational Study. International Journal of Modern Social Sciences, 5(1): 42-51.
- Hamill, S. K. (2003). Resilience and self-efficacy: The importance of efficacy beliefs and coping mechanisms in resilient adolescents. Colgate University Journal of the Sciences, 35:115-146.
- Hinz, A., et al. ((2019. The influence of self-efficacy and resilient coping on cancer patients' quality of life. European journal of cancer care, 28(1).
- Jones, K. ( 2014). Negative consequence of benevolent sexism on efficacy and performance. Gender in Management: An International Journal, 29(3): 171-189.
- Joyce, S., et al. (2018). Road to resilience: a systematic review and meta-analysis of resilience training programmes and interventions. BMJ Open, 8(6):e017858.
- Kelleher, J. )2016(. You’re ok, i’m ok. Phi Delta Kappan, 97(8): 70-73.
- Klonoff, E. A., Landrine, H. (1995). The Schedule of Sexist Events: A measure of lifetime and recent sexist discrimination in women’s lives. Psychology of Women Quarterly, 19(4): 439-472.
- Liu, N., et al. (2018). Correlations among Psychological Resilience, Self-Efficacy, and Negative Emotion in Acute Myocardial Infarction Patients after Percutaneous Coronary Intervention. Frontiers in Psychiatry,9(1).
- Long, B. C. (1989). Sex-Role Orientation, Coping Strategies, and Self-Efficacy of Women in Traditional and Nontraditional Occupations Psychology of Women Quarterly 13(3):307-324 ·
- Lu, L., Wu, H.(1998). Gender-role traits and depression: Self-esteem and control as mediators. Counselling Psychology Quarterly,11(1):95-107.
- Luthar, S. S. (2007). The Construct of Resilience: A Critical Evaluation and Guidelines for Future Work. Child Development, 71(3): 543–562.
- Masten, A.S., Barnes, A.J.(2018). Resilience in Children: Developmental Perspectives. Children (Basel),5(7):98.
- Moreno, P.I., et al. (2018). Satisfaction with cancer care, self-efficacy, and health related quality of life in Latino cancer survivors. Cancer, 124(8):1770-1779.
- Pascoe, E. A., Smart Richman, L. (2009). Perceived discrimination and health: a meta-analytic review. Psychological Bulletin,135(4):531-554.
- Perry, B. L., et al. ( 2013). Racial and Gender Discrimination in the Stress Process: Implications for African American Women's Health and Well-Being. Sociological Perspectives, 56(1): 25–48.
- Schwarzer, R., Warner, L. M. (2013). Perceived self-efficacy and its relationship to resilience. In S. Prince-Embury & D. H. Saklofske (Eds.), Resilience in children, adolescents, and adults: Translating research into practice (pp. 139-150). New York: The Springer Series on Human Exceptionality, Springer.
- Scoloveno, R. L. (2018). Resilience and Self-Efficacy: An Integrated Review of the Literature. Ijsrm.Human, 9(1): 176-192.
- Shin, Y., Lee. J. (2018). Predictors of Career Decision Self-Efficacy: Sex, Socioeconomic Status (SES), Classism, Modern Sexism, and Locus of Control. Journal of Career Assessment, 26(2):322-337.
- Southwick, S. M., et al. )2014). Resilience definitions, theory, and challenges: interdisciplinary perspectives. European Journal of Psychotraumatology, 5.
- Starr, C.R., Zurbriggen, E.L. (2017). Sandra Bem’s Gender Schema Theory After 34 Years: A Review of its Reach and Impact. Sex Roles,76) 9–10(:566–578.
- Svence, G., Greaves, V. (2013). factors of resilience, wisdom and self-efficacy as positive resources of leaders in sample of Latvian business managers. Problems of Psychology in the 21st Century, 5: 96- 108.
- Swim, J. K., Hyers, L. L. (2009). Sexism. In T. D. Nelson (Ed.), Handbook of prejudice, stereotyping, and discrimination (pp. 407-430). New York: Psychology Press.
- Taylor, M. C., HALL, J. A. (1982). Psychological androgyny: theories, methods and conclusions. Psychological Bulletin, 92(2): 347-366.
- Whitley, B. E. (1983). Sex role orientation and self-esteem: a critical meta-analytic review. Journal of Personality and Social Psychology, 44(4): 765-778.
- Whitley, B. E. (1985). Sex role orientation and psychological well-being: two meta-analyses. Sex Roles, 12(1-2): 207-225.
Whitley, B. E. (1988). Masculinity, femininity, and self-esteem: a multitrait-multimethod analysis. Sex Roles, 18(7-8):419-431.
)