مقایسه کمال‌گرایی سازش نایافته، راهبردهای غیر انطباقی تنظیم شناختی هیجان و نشخوار فکری در نوجوانان با اضطراب اجتماعی بالا و پایین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

2 دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

چکیده

مقدمه: اضطراب اجتماعی یکی از ناتوان کننده‌ترین اختلالات اضطرابی است که از ابتدای نوجوانی نشانه‌های آن آغاز شده و تا دوره‌های بعدی تحول ادامه پیدا می‌کند. این اختلال در زندگی شخصی، تعاملات اجتماعی، زندگی شغلی و سایر ابعاد عملکردی فرد نابسامانی‌هایی به وجود می‌آورد. از این رو، شناسایی ویژگی‌های مبتلایان اهمیت ویژه‌ای دارد. هدف پژوهش حاضر مقایسه کمال گرایی سازش نایافته، راهبردهای غیرانطباقی تنظیم شناختی هیجان و نشخوار فکری در نوجوانان با اضطراب اجتماعی بالا و اضطراب اجتماعی پایین بود.
روش: پژوهش حاضر توصیفی از نوع علی مقایسه‌ای بود. جامعه آماری این پژوهش، همه دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه دوم شهرستان کاشان در سال تحصیلی 99-98 بود. نمونه‌ی مورد مطالعه 329 نفر از دانش آموزان بودند که با روش نمونه­گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده پرسشنامه اضطراب اجتماعی کانور (2000)، پرسشنامه کمال گرایی هیل (2004)، پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی (2001) و پرسشنامه نشخوار فکری هوکسما (1993) بود.
یافته­ ها: نتایج این پژوهش نشان داد که بین دانش آموزان با اضطراب اجتماعی بالا و پایین در کمال گرایی سازش نایافته، راهبردهای غیر انطباقی تنظیم شناختی هیجان و نشخوار فکری تفاوت معناداری (5 0/0 > p) وجود دارد.
نتیجه­ گیری: یافته های این پژوهش بر اهمیت توجه به کمال گرایی سازش نایافته، راهبردهای غیر انطباقی تنظیم شناختی هیجان و نشخوار فکری در نوجوانان با اضطراب اجتماعی بالا تاکید می‌کند و تلویحات کاربردی مهمی جهت مداخله‌های آموزشی_ درمانی برای نوجوانان با اضطراب اجتماعی بالا دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Comparison of Maladjusted Perfectionism, Maladaptive Cognitive Emotion Regulation and Rumination in Adolescents with High and Low Social Anxiety

نویسندگان [English]

  • Setareh Hadadi 1
  • Mohammadreza Tamannaeifar 2
1 M.A. in Educational Psychology, Kashan University, Kashan, Iran.
2 Associate Professor, Department of Psychology, Kashan University, Kashan, Iran.
چکیده [English]

Introduction: Social anxiety is one of the most important anxiety disorders that have begun in adolescence and continue until the later periods of evolution. It creates social interactions and other performance dimensions of an individual. Hence, it is important to recognize features of people with social anxiety. The objective of this study was to compare maladjusted perfectionism, maladaptive cognitive emotion regulation, and rumination in an adolescent with high and low social anxiety.
 Method: The present study was the comparative and descriptive method. The sample consisted of 329 male and female students of the 2nd course of high schools of Kashan City who were selected by multi-stage random sampling. To collect information, the Connor Social Phobia Inventory (2000), Hill Perfectionism Inventory (2004), Cognitive Emotion Regulation Questionnaire (2001), and Ruminative Response Scale (1993) were used. SPSS22 software test was used to analyze the data. 
Results: The results of this study showed that there was a significant difference between students with high and low social anxiety. The mean scores of students with high social anxiety were significantly higher in maladjusted perfectionism, maladaptive cognitive emotion regulation, and rumination in comparison with low social anxiety. 
Conclusion: Findings emphasize the importance of paying attention to maladjusted perfectionism, maladaptive cognitive emotion regulation, and rumination in adolescents with symptoms of social anxiety. The findings of the present study have an important role in Educational therapeutic interventions for adolescents with high social anxiety.

کلیدواژه‌ها [English]

  • social anxiety
  • perfectionism
  • Cognitive emotion regulation
  • Rumination
  • adolescents

اصل مقاله

   اختلال اضطراب اجتماعی[1]  یکی از انواع شایع ترین اختلالات اضطرابی است (نوردال[2] و همکاران، 2021). به طور معمول این اختلال در اواخر کودکی و یا اوایل نوجوانی آغاز می‌شود و پیامدهای ناخوشایند بسیاری در زمینه‌ی چگونگی تعاملات اجتماعی و سلامت روانشناختی افراد به همراه دارد (لانگر[3] و همکاران، 2019). اختلال اضطراب اجتماعی با ترس شدید و اضطراب نامتناسب از عملکرد و موقعیت‌های اجتماعی مشخص می‌شود. افراد مبتلا به این اختلال از هر گونه موقعیتی که تصور می‌کنند ممکن است در آن، یک رفتار خجالت آور داشته باشند و یا مورد ارزیابی دقیق و موشکافانه دیگران قرار گیرند، اجتناب می‌کنند. زیرا می‌ترسند به شیوه‌ای رفتار کنند که تحقیر شوند (انجمن روانشناسی آمریکا[4] ، 2013). به عبارت دیگر عدم تحمل پذیری موقعیت‌های مبهم اجتماعی از نشانه های اصلی این اختلال است (کلاوس[5] و همکاران، 2019 ؛بولن[6] و ریجنتس[7] ، 2009).

  در دوره نوجوانی، معاشرت مرتبط با همسالان اهمیت فزاینده‌ای پیدا می‌کند و نوجوانان فشار بیشتری را برای گسترش تعاملات اجتماعی متحمل می‌شوند. در نتیجه نسبت به اضطراب اجتماعی آسیب پذیرتر هستند. افراد مبتلا به این اختلال در مقایسه با افراد سالم، دارای سطوح بالاتری از وابستگی به مواد، مشکلات ناشی از مصرف مواد، بیکاری و سطوح پایین طبقه اجتماعی - اقتصادی، درآمد خانوار، کیفیت زندگی و دستاوردهای تحصیلی هستند (فلسمن [8] و همکاران، 2019). موقعیت‌های اجتماعی و عملکردی متعددی در زندگی وجود دارد که می‌تواند به اضطراب اجتماعی در نوجوانان منتهی گردد. برای نمونه، موقعیت‌هایی که نوجوان در مدرسه با آنها مواجه می‌شود مانند، ارائه دادن سمینار، شرکت در آزمون‌ها، درخواست کمک از معلم، نوشتن روی تخته کلاس مقابل دیگران و شرکت در فعالیت‌های بعد از مدرسه. همچنین سایر موقعیت‌های معمول که  شامل تعاملات غیررسمی اجتماعی است، مانند شروع مکالمه با همسالان، شرکت در مهمانی‌ها ، صحبت با دیگران از طریق تلفن و قرار ملاقات (رادتکه[9] و همکاران، 2020).

  یکی از عوامل تاثیرگذار ﺑﺮ اﺿﻄﺮاب اجتماعی، ویژگی شخصیتی کمال گرایی[10] است. کمال گرایی مفهومی پیچیده است که به تلاش برای تحقق معیارهای غیر‌‌ واقعی شخصی، تمرکز مفرط بر روی اشتباهات در هنگام شکست، شک و تردید درباره موفقیت‌ها و توجه بر سازمان دهی و دقت اشاره دارد (هویت[11] و فلت[12] ، 1991؛ زورباز[13] ، 2019). با توجه به مطالعات هویت و فلت (2002)، شواهد قابل توجهی از ارتباط میان کمال گرایی و اختلالات روانی حمایت می‌کند، با این وجود، تحقیقات معاصر تاکید کرده‌اند که کمال گرایی ممکن است شامل هر دو بعد سازش یافته و سازش نایافته باشد. بنابر دیدگاه بیلینگ[14] و همکاران (2004)، جنبه‌های سازش یافته کمال‌گرایی شامل تلاش برای رسیدن به استانداردهای تعیین شده‌ شخصی و پیشرفت است. درحالی‌که جنبه‌های سازش نایافته آن، دربرگیرنده ارزیابی انتقادی و نگرانی درباره انتظارات و انتقادات دیگران است (هاینوس[15] و همکاران، 2018).

  مطالعات تایلر[16] و همکاران (2019) نشان داد که کمال‌گرایی سازش نایافته با مشکلات روانی شامل احساس شکست، احساس گناه، تردید، تعلل، شرم و عزت‌نفس پایین مرتبط است. علاوه بر این، کمال‌گرایی سازش نایافته با افزایش استرس اجتماعی، درماندگی روانشناختی، علایم افسردگی و اضطراب ارتباط دارد (تایلر و همکاران، 2019). بر اساس عقیده الیس[17](2002)، در حالی که کمال گرایان سازش نایافته قویا به دنبال تایید دیگران و رسیدن به موفقیت هستند، به همان سان نیز،  خود ارزیابی‌های منفی و ترس از شکست دارند (کارابابا[18] ، 2020). بنابر عقیده استوبر[19] (2017)، کمال گرایان سازش نایافته به دلیل خودارزیابی انتقادی بالا و ترس از قضاوت منفی دیگران در تعاملات اجتماعی خود دچار مشکل می‌شوند که این مساله منجر به بالا رفتن سطح اضطراب اجتماعی در آنها  می‌گردد ( عبدالهی ، 2019).   پژوهش شیر محمدی و همکاران (1395)، حاکی از آن است که کمال گرایی و تفکر ارتجاعی در قالب یک الگو می‌توانند اضطراب اجتماعی را افزایش دهند. افراد با کمال گرایی سازش نایافته افکار منفی و خود آیند بیشتری نسبت به سایر افراد خواهند داشت و این عامل آنها را در معرض پریشانی، مشکلات هیجانی و اضطراب بیشتری قرار می‌دهد (شیر محمدی و همکاران، 1395).

    تنظیم هیجان[20] یکی دیگر از عوامل موثر بر اضطراب اجتماعی است. بنابر دیدگاه تامپسون[21] (1994)، تنظیم هیجان شامل تلاش برای شروع، نگهداری، تعدیل و یا بیان عواطف و هیجانات است (دراچ [22] و همکاران، 2021). به عقیده بروگینک[23] و همکاران (2016)، تنظیم هیجان شامل راهبردهایی است که موجب کاهش، حفظ یا افزایش هیجان می‌شود و به فرایندهایی اشاره دارد که به واسطه آنها وضعیت هیجانی فرد تحت تاثیر قرار می‌گیرد (بروگینک[24] و همکاران، 2016). نظریه‌های مختلف نشان می‌دهد افرادی که در تنظیم هیجانات خود در زندگی روزمره با مشکل مواجه هستند، دوره‌های استرس بیشتری را تجربه می‌کنند. تنظیم هیجان دارای ابعاد و جنبه های متعددی است. یکی از جنبه‌های مهم فرایند تنظیم هیجان به کارگیری عناصر شناختی است. این مفهوم تحت عنوان تنظیم شناختی هیجان شناخته می‌شود (اوکسنر[25] و گروس، 2007؛ عبدالرحیمی نوشاد، 1399). به نظر گرزلچاک[26] و همکاران (2015)، راهبردهـای انطباقی (مثبت) تنظیم شناختی هیجـان نقـش حفاظتی و راهبردهـای غیر انطباقی( منفـی) نقـش افزایش دهنده آسیب‌ها و اختلالات روانی را دارند (درخشان و همکاران، 1399). بنابر دیدگاه گارنفسکی[27] و همکاران (2001)، راهبردهای تنظیم شناختی هیجان به صورت یک سبک شناختی و آگاهانه برای مدیریت اطلاعاتی که سبب برانگیختگی هیجانی در فرد می‌گردد، توصیف می‌شود (گارنفسکی و همکاران، 2001). به عقیده آلداو[28] و هوکسما[29] (2012)، راهبردهای انطباقی و غیر انطباقی ابعاد تنظیم شناختی هیجان را تشکیل می‌دهند. راهبردهای انطباقی تنظیم شناختی هیجان شامل مولفه‌های پذیرش، تمرکز مجدد مثبت، تمرکز مجدد بر برنامه‌ریزی، ارزیابی مجدد مثبت و کم اهمیت شماری رخدادهای استرس زاست و راهبردهای غیر انطباقی تنظیم شناختی هیجان از مولفه‌های سرزنش خود، نشخوارگری، سرزنش دیگران و فاجعه آمیز پنداری تشکیل شده است (کریمی و همکاران، 2013؛ خطیبی و یوسفی، 1399) .بنابر شواهد موجود در پژوهش رودباخ[30] و هیمبرگ[31] (2008)، دشواری در تنظیم هیجان نقش مهمی در اختلالات اضطرابی دارد. عدم آگاهی از حالت هیجانی و همچنین عدم توانمندی افراد در تنظیم هیجانات سبب بروز اختلالات اضطراب اجتماعی می‌شود (مقدم پور و سپهوند، 1397).

    مطالعات انجام شده کلمانسکی[32] و همکاران (2017) در این زمینه نشان می‌دهد که نوجوانان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی در مقایسه با همسالان غیر مضطرب خود از درک هیجانی کمتر، سرکوب بیشتر هیجانات، دشواری در مدیریت  و کنترل هیجانات منفی، رنج می برند (کلمانسکی و همکاران، 2017). مجدی و همکاران (1398) در پژوهش خود نشان دادند که افراد با اختلال اضطراب اجتماعی هنگامی‌که فعالیتی را در حضور دیگران انجام می‌دهند،  به جای توجه بر عمل خود،  بر احساسات بدنی خویش متمرکز می‌شوند و آن را به اشتباه تعبیر می‌کنند. به همین دلیل تمرکز کردن بر تکالیف و انجام رفتار هدفمند که یکی از مولفه‌های تنظیم هیجان است برای آنها بغرنج می‌شود. همچنین تجربه مجدد فقدان کنترل رویدادها در این افراد منجر به افزایش اضطراب و افسردگی می‌شود (مجدی و همکاران، 1398).

  یکی دیگر از عوامل تاثیر گذار بر اضطراب اجتماعی نشخوار فکری[33] است. نشخوار فکری سبک تفکر تکراری با ظرفیت منفی است. این ویژگی با تمایل به تجزیه و تحلیل مکرر مشکلات، نگرانی و احساس درماندگی بدون اقدام برای ایجاد تغییرات مثبت، مشخص می‌شود (لی [34] و همکاران، 2020؛ نولن هوکسما[35] و مارو[36] ، 1991). بنابر دیدگاه  اسمیت[37] و الوی[38] (2008)، نشخوار فکری به عنوان تمرکز جبرگرایانه فرد بر نشانه ها و علل پریشانی و توجه به دلایل و پیامدهای آن به جای تمرکز بر راه حل‌های موجود تعریف شده است (رهبران و همکاران، 1398). وانگ[39]  و مولدس[40] (2009) معتقدند که نشخوار فکری بر شدت اضطراب و ترس از موقعیت‌های اجتماعی و نیز رفتارهای بوجود آمده در پاسخ به این ترس‌ها تاثیر می‌گذارد. در واقع، شواهد تجربی نشان می‌دهد که درگیر شدن در نشخوار فکری می‌تواند منجر به افزایش اضطراب و باورهای غیرمنطقی نسبت به خود و همچنین تمایل بیشتر به اجتناب از موقعیت‌های اجتماعی ارزیابی شود (سی[41] و همکاران، 2020). کرافت[42] و همکاران (2019)، در پژوهش خود نشان دادند که  نشخوار فکری و کنترل توجه در رابطه میان افسردگی و اضطراب اجتماعی در دانشجویان نقش واسطه‌ای دارند. نتایج این مطالعه حاکی از آن است که افراد با نشانه های اضطراب اجتماعی پس از قرار گیری در موقعیت‌های اجتماعی بیشتر دچار نشخوار فکری می‌شوند (کرافت و همکاران، 2019).

   با توجه به شیوع بالای اختلال اضطراب اجتماعی، شناسایی عوامل زمینه ساز، پیامدها و مشکلات مرتبط با این اختلال اهمیت اساسی دارد. همچنین وجود این اختلال در دانش آموزان منجر به بروز مشکلاتی در زمینه عملکرد تحصیلی و روابط بین فردی می‌شود. بنابراین شناسایی عوامل به وجود آورنده و تشدید کننده این اختلال ضروری به نظر می‌رسد. نتایج مطالعات مختلف نشان داده‌اند که کمال گرایی سازش نایافته، راهبردهای غیرانطباقی تنظیم شناختی هیجان و نشخوار فکری در ابتلا و تداوم اختلال اضطراب اجتماعی نقش مهمی ایفا می‌کنند. با این وجود پژوهش‌های اندکی به بررسی مقایسه‌ای کمال گرایی سازش نایافته، راهبردهای تنظیم شناختی  هیجان و نشخوار فکری در افراد با اضطراب اجتماعی پایین  و بالا پرداخته اند و یا  مطالعات مجزایی وجود دارد که این اختلال را به لحاظ یکی از این متغیرها مقایسه کرده‌اند. با توجه به مطالب ذکر شده، پژوهش حاضر با هدف تعیین و مقایسه کمال گرایی سازش نایافته، راهبردهای غیر انطباقی تنظیم  شناختی هیجان و نشخوار فکری در دانش آموزان با اضطراب اجتماعی بالا و دانش آموزان با اضطراب اجتماعی پایین انجام شده است و این فرضیه را بررسی می‌کند که آیا افراد با  اضطراب اجتماعی بالا و پایین در متغیرهای کمال گرایی سازش نایافته، راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و نشخوار با هم متفاوت هستند؟

 

روش

  پژوهش حاضر، توصیفی از نوع علی مقایسه‌ای بود. جامعه آماری این پژوهش شامل همه‌ی دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه دوم شهرستان کاشان سال تحصیلی 99-98 بودند. نمونه مورد نظر با روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردید. با توجه به حجم جامعه آماری و بر اساس جدول کرجسی و مورگان (1987)،  حجم نمونه 352 نفر تعیین و با در نظر گرفتن ریزش آزمودنی در نهایت 329 پرسشنامه (181 دختر، 148 پسر) معتبر بود و مورد تحلیل قرار گرفت. به این ترتیب که از میان مدارس دوره دوم متوسطه شهر کاشان، چهار مدرسه و از هر مدرسه ۴ کلاس به صورت تصادفی انتخاب شد. برای نمونه گیری ابتدا به شرکت کنندگان درباره محرمانه بودن اطلاعات، رعایت حریم خصوصی، اجتناب از تبعیض وحق انصراف از پژوهش، اطمینان داده شد. سپس دانش آموزان کلاس­های انتخاب شده با آگاهی کامل و از روی تمایل و با در نظر گرفتن معیار ورودی داده ها (دامنه سنی 15 الی 19سال، پایه تحصیلی متوسط دوم، نداشتن اختلالات روانی و بیماریهای جسمی) و ملاک‌های خروج از پژوهش (هوشبهر پایین و عدم همکاری برای شرکت در پژوهش) به صورت تصادفی به پرسشنامه­ها پاسخ دادند. میانگین سنی دانش آموزان 25/۱7 سال با انحراف معیار 06/1 بود. 55 درصد آنها دختر و 45 درصد آنها پسر بودند. پس از جمع آوری پرسشنامه های تکمیل شده، اطلاعات با استفاده از نرم افزارهای SPSS   و AMOS23 تحلیل شدند.

 

ابزارهای پژوهش

  الف) پرسشنامه اضطراب اجتماعی کانور[43](SPIN): این پرسشنامه نخستین بار توسط کانور و همکاران (2000)، برای ارزیابی اضطراب اجتماعی تدوین شده است. پرسشنامه مذکور یک مقیاس خود سنجی مشتمل بر 17 ماده است و دارای سه خرده مقیاس فرعی ترس[44] (6 ماده)، اجتناب [45] (7 ماده) و ناراحتی فیزیولوژیکی[46] (4 ماده) می‌باشد. نمره گذاری این پرسشنامه بر اساس مقیاس لیکرتی 5 درجه ای بوده و از صفر برای "به هیچ وجه" تا چهار برای "بی نهایت" نمره گذاری می‌شود. نمره کل فرد می‌تواند بین ۰ تا ۶۸ باشد (محمدی و محمد پور، 1398).  برای این مقیاس ضریب پایایی با روش بازآزمایی برابر 78/0تا 89/0 گزارش شده است. همچنین با استفاده از آلفای کرونباخ همسانی درونی برای کل آزمون  94/0 و برای خرده مقیاس‌های ترس 89/0، اجتناب 91/0 و ناراحتی فیزیولوژیکی 80/0 ارزیابی شده است (محمدی شاهراجی و حافظیان، 1397). روایی سـازه در مقایسـة نتایج این آزمـون در دو گـروه از آزمـودنی‌هـای بـا تشـخیص اختلال اضطراب اجتماعی و آزمـودنی‌هـای گـروه افـراد بهنجـار بدون تشخیص روانپزشکی بررسی شد که تفاوت معناداری بـا هم نشان دادند که این خود حاکی از اعتبار بالای آن است (سلاجقه و بخشانی، 1393). نمره برش این پرسشنامه 19 می‌باشد. نمرات بالاتر از 19 ناشی از اضطراب اجتماعی است در حالی که نمره بالای 40 نشان دهنده‌ی‌ اضطراب اجتماعی شدید است (گیل[47] و همکاران، 2018). در پژوهش شمسایی و همکاران (2020)، ضریب آلفای کرونباخ 93/0 گزارش شده است که حاکی از پایایی بسیار مطلوب این پرسشنامه است (شمسایی و همکاران، 2020). احمد[48] و همکاران (2017)، در پژوهش خود ضریب آلفای کرونباخ این پرسشنامه را 84/0 گزارش کردند (احمد و همکاران، 2017). همچنین در پژوهش گرجی و همکاران (1398)، ضریب آلفای کرونباخ برابر 88/0 به دست آمده است (گرجی و همکاران، 1398). در پژوهش حاضر پایایی مقیاس اضطراب اجتماعی  به روش آلفای کرونباخ 91/0 براورد  شده و برای خرده مقیاس های ترس، اجتناب و ناراحتی فیزیولوژیک به ترتیب 80/0، 80/0 و 70/0 به دست آمده است.

  ب) پرسشنامه کمال گرایی هیل[49] : این پرسشنامه توسط هیل و همکاران در سال ( 2004 )، برای سنجش انواع تمایلات کمال گرایانه تهیه شده است. این پرسشنامه شامل 59 ماده است (نیومن[50] و همکاران، 2019). این مقیاس در ایران توسط جمشیدی و همکاران (1388) هنجاریابی شد و شامل دو بعد کمال گرایی سازش یافته (مثبت) و کمال گرایی سازش نایافته (منفی) و هشت خرده مقیاس است (شریفی و همکاران، 1398). هیل و همکاران (2004)، ضرایب پایایی ابعاد مختلف مقیاس کمال گرایی را به روش آلفای کرونباخ بین 83/0 تا91/0 گزارش کردند (هیل و همکاران ،2004).  نسخه فارسی این پرسشنامه با 58 گویه و 6 خرده مقیاس به دست  هومن و سمائی در سال (1389) در نمونه ایرانی اعتباریابی،  رواسازی و هنجاریابی شد. در این نسخه بعد سازش نایافته کمال گرایی مشتمل بر حساسیت بین فردی، استاندارهای بالا برای دیگران[51]، ادراک فشار از سوی والدین[52]، و بعد سازش یافته شامل نظم و سازماندهی[53]، هدفمندی[54]، تلاش برای عالی بودن[55] است. این خرده مقیاس‌ها بر اساس چهار گزینه‌ای لیکرت به صورت کاملا مخالف (نمره 1)، تا حدی مخالف (2)، تا حدی موافق (3)، کاملا موافق (4)، نمره گذاری شده است (تمنایی فر و غلامی، 1394). دامنه نمرات بین 59 تا 236 می‌باشد. پایایی پرسشنامه کمال گرایی هیل در پژوهش حجازی و هاشمی (1399)، با استفاده از شیوه آلفای کرونباخ برای کمال گرایی سازش یافته برابر84/0 و برای کمال گرایی سازش نایافته برابر 77/0 به دست آمده است (حجازی و هاشمی، 1399). در پژوهش سعیدی دهاقانی و همکاران (1397)، ضریب آلفای کرونباخ برای کل مقیاس93/0گزارش شده است. (سعیدی دهاقانی و همکاران، 1397). باریت[56] و همکاران (2017)، در پژوهش خود ضریب آلفای کرونباخ کمال گرایی سازش یافته و سازش نایافته را به ترتیب 95/0 و 90/ گزارش کردند (باریت و همکاران، 2017). در پژوهش حاضر نیز ضریب آلفای کرونباخ برای کل مجموعه 94/0 و برای هر یک از خرده مقیاس‌های حساسیت بین فردی، نظم و سازماندهی، هدفمندی، ادراک فشار از سوی والدین، تلاش برای عالی بودن و استانداردهای بالا برای دیگران به ترتیب 92/0، 82/0، 77/0، 82/0، 73/0و 71/0 به دست آمده است. در این پژوهش بعد سازش نایافته کمال گرایی  مورد بررسی قرار گرفته است.

 ج) پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان[57] (CERQ): پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان توسط گارنفسکی و همکاران (2001)، برای ارزیابی راهبردهای شناختی تنظیم هیجان هنگام مواجهه افراد با رویدادهای منفی و استرس زای زندگی تدوین شده است. این پرسشنامه از 36 سوال و 9 خرده مقیاس تشکیل شده و پاسخ ها در پیوستاری 5 درجه ای از (همیشه=5 تا هر گز=1) گردآوری شده اند (ارجینی[58] و همکاران، 2020). هر خرده مقیاس شامل 4 ماده است. نمره کل خرده مقیاس ها از طریق جمع کردن نمره ماده‌ها  به دست می‌آید. بنابراین دامنه نمرات هر خرده مقیاس بین 4 تا 20 خواهد بود (حسنی، 1389). پنج خرده مقیاس توسعه چشم انداز، تمرکز مجدد مثبت، پذیرش شرایط، ارزیابی موقعیت و تمرکز مجدد بر برنامه ریزی، سبک های انطباقی تنظیم شناختی هیجان و چهار خرده مقیاس سرزنش خود، سرزنش دیگران، نشخوار فکری، فاجعه آمیزپنداری، سبک های غیرانطباقی تنظیم شناختی هیجان را می‌سنجند (فاونی[59] و همکاران ، 2020). این پرسشنامه برای افراد 12 سال به بالا در گروه های بهنجار و بالینی انجام پذیر است. این ابزار در ایران توسط حسنی(1389)،  ترجمه و مورد استفاده قرار گرفت. اعتبار این پرسشنامه به وسیله آلفای کرونباخ به ترتیب برای راهبردهای انطباقی، راهبردهای غیرانطباقی و کل پرسشنامه 91/0، 87/0 و 93/0 به دست آمده است (ظفری و خادمی اشکذری، 1399). همچنین روایی این مقیاس به وسیله تحلیل مؤلفه اصلی با استفاده از چرخش وریمکس، همبستگی بین خرده مقیاس‌ها (با دامنه ی همبستگی 32/0 تا 67/0) و روایی ملاکی مطلوب گزارش شده است (کوثری و اسماعیلی نسب، 1397). در پژوهش داودی و همکاران (1399)، آلفای کرونباخ خرده مقیاس‌های آزمون در دامنه‌ای از 40 /0 تا 68/0، با میانگین 56/0 قرار داشت که همگی آنها  معنادار بودند. همچنین در بررسی پایایی پرسشنامه، ضریب آلفای کرونباخ برابر با 82/0 برآورد شد (داودی و همکاران، 1399). در مطالعه هاشمی و همکاران (1398)، میزان  آلفای کرونباخ این پرسشنامه 73/0 به دست آمد (هاشمی و همکاران، 1398). در پژوهش حاضر نیز ضریب آلفای کرونباخ خرده مقیاس‌های این پرسشنامه در دامنه 60/0 تا 83/0 گزارش شده است. دراین پژوهش، راهبردهای غیر انطباقی تنظیم شناختی هیجان مورد بررسی قرار گرفته است.

 د) پرسشنامه پاسخ‌های نشخواری[60](RRS ): پرسشنامه سبک پاسخ‌های نشخواری توسط نولن هوکسما و مورو (1991)، برای ارزیابی پاسخ های مقابله ای به خلق و خوی افسرده و منفی طراحی شده است. این پرسشنامه شامل 22 عبارت است که بر روی یک مقیاس 4 درجه‌ای  از (1) هرگز تا (4) همیشه نمره گذاری می‌شود. دامنه نمرات به دست آمده بین 22 تا 88 است که نمرات بیشتر سطوح بالاتر پاسخ‌های مقابله‌ای را نشان می‌دهد. این پرسشنامه دو سبک  پاسخ‌های نشخواری و پاسخ‌های منحرف کننده حواس را مورد ارزیابی قرار می‌دهد (عزیزی و همکاران، 1398). این پرسشنامه سه مولفه افسردگی، خود خودخوری (در خود فرو رفتن) و تعمق را اندازگیری می‌کند ( ترینور[61] و همکاران، 2003؛ آرمستد [62] و همکاران 2019). بر اساس شواهد تجربی، این پرسشنامه، از پایایی درونی برخوردار است. ضریب آلفای کرونباخ در دامنه‌ای بین 88/0 تا 92/0 قرار دارد (کاظمی و همکاران، 1399). در پژوهش علی پور و محمدی(1394)، آلفای کرونباخ این پرسشنامه 79/0 گزارش شد (علی پور و محمدی، 1394). در مطالعه ی هولدوی[63] و همکاران (2018)، آلفای کرونباخ پرسشنامه مذکور برای ابعاد نشخواری 86/0 و 83/0 به دست آمد (هولدوی و همکاران، 2018). در پژوهش حاضر، ضریب پایایی کل این پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ 95/0 و برای خرده مقیاس‌های مرتبط با افسردگی 93/0، در خود فرو رفتن 80/0 و تعمق 80/0 به دست آمده است.

یافته­ها

  تعداد 329 نفر در این پژوهش شرکت کردند که 181 نفر آنها دختر و141 نفر آنها  پسر بودند. ویژگی‌های جمعیت شناختی شرکت کنندگان در جدول 1 ارائه شده است.

 

 

 

جدول 1. ویژگی‌های جمعیت شناختی شرکت کنندگان

 

 

فراوانی

فراوانی درصدی

جنسیت

 

رشته تحصیلی

دختر

پسر

ریاضی

تجربی

انسانی

فنی و حرفه‌ای

205

176

94

64

217

6

8/53

2/46

7/24

8/16

57

6/1

پایه تحصیلی

 

 

سن

دهم

یازدهم

دوازدهم

15 ساله

16 ساله

17 ساله

18 ساله

19 ساله

103

112

166

11

84

143

109

34

27

4/29

6/43

9/2

22

6/37

6/28

9/8

 

درجدول 2 میانگین و انحراف استاندارد کمال گرایی سازش نایافته، راهبردهای غیرانطباقی تنظیم شناختی هیجان و نشخوار فکری و مولفه‌های آنها در دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی بالا و پایین نشان داده شده است. بر اساس مندرجات در جدول 2   میانگین کمال گرایی سازش نایافته، راهبردهای غیر انطباقی تنظیم شناختی هیجان و نشخوار فکری در افراد با اضطراب اجتماعی بالا بیشتر از افراد با اضطراب اجتماعی پایین گزارش شده است.

جدول2.  میانگین و انحراف استاندارد کمال گرایی سازش نایافته، راهبردهای غیر انطباقی تنظیم شناختی هیجان و نشخوار فکری و مولفه‌های آنها

شاخص آماری

متغیرها

میانگین

انحراف استاندارد

اضطراب اجتماعی بالا

اضطراب اجتماعی پایین

اضطراب اجتماعی بالا

اضطراب اجتماعی پایین

کمال گرایی سازش نایافته

96/103

45/88

82/15

74/17

حساسیت بین فردی

89/58

66/47

11/10

99/10

ادراک فشار از سوی والدین

63/19

31/18

46/4

48/4

استانداردهای بالا

43/25

47/22

06/4

65/4

راهبردهای غیر انطباقی تنظیم شناختی هیجان

18/52

26/43

4/9

96/9

سرزنش خود

77/13

11/11

3

04/3

سرزنش دیگران

55/11

79/9

83/2

80/2

فاجعه سازی

69/12

42/10

12/3

23/3

نشخوار گری

نشخوار فکری

16/14

98/55

92/11

38/46

17/3

54/13

06/3

9/12

تعمق

99/12

64/10

21/3

07/3

درخودفرورفتن

56/12

76/10

08/3

10/3

مرتبط با افسردگی

42/30

96/24

11/8

59/7

 

در جدول 3 نتایج تحلیل واریانس کمال گرایی سازش نایافته، راهبردهای غیر انطباقی و نشخوار فکری و مولفه‌های آنها در دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی بالا و پایین نشان داده شده است .

 

جدول3.  نتایج تحلیل واریانس کمال گرایی سازش نایافته، راهبردهای غیر انطباقی و نشخوار فکری و مولفه‌های آنها در دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی بالا و پایین

متغیرها

منبع پراکندگی

مجموع مجذورات

میانگین مجذورات

درجه آزادی

F

سطح معناداری

 

کمال گرایی سازش نایافته

بین گروهی

83/18206

83/18206

1

4/62

001/0>

 

درون گروهی

10/95415

79/291

327

 

کل

94/113621

 

328

 

حساسیت بین فردی

بین گروهی

96/9536

96/9536

1

48/83

001/0>

 

درون گروهی

63/37354

23/114

327

 

کل

60/46891

 

328

 

ادراک فشار از سوی والدین

بین گروهی

12/132

12/132

1

58/6

01/0

 

درون گروهی

84/6564

07/20

327

 

کل

97/6696

 

328

 

استانداردهای بالا

بین گروهی

64/664

64/664

1

52/33

001/0>

 

درون گروهی

2/6482

82/19

327

 

کل

84/7146

 

328

 

 

 

 

  

 

  

راهبردهای غیر انطباقی تنظیم شناختی هیجان

بین گروهی

5/6018

5/6018

1

06/63

001/0>

 

درون گروهی

14/31206

43/95

327

 

کل

65/37224

 

328

 

سرزنش خود

بین گروهی

21/534

21/534

1

22/58

001/0>

 

درون گروهی

51/3000

17/9

327

 

کل

72/3534

 

328

 

سرزنش دیگران

بین گروهی

14/234

14/234

1

57/29

001/0>

 

درون گروهی

06/2589

91/7

327

 

کل

21/2823

 

328

 

فاجعه سازی

بین گروهی

09/389

09/389

1

15/38

001/0>

 

درون گروهی

69/3334

19/10

327

 

کل

79/3723

 

328

 

نشخوارگری

بین گروهی

85/377

85/377

1

24/39

001/0>

 

درون گروهی

73/348

62/9

327

 

کل

59/3526

 

328

 
                 

 

 

نشخوار فکری

بین گروهی

2/6974

2/6974

1

42/40

001/0>

درون گروهی

29/56421

54/172

327

کل

49/63395

 

328

تعمق

بین گروهی

39/417

39/417

1

72/42

001/0>

درون گروهی

4/3194

76/9

327

کل

79/3611

 

328

درخود فرورفتن

بین گروهی

79/244

79/244

1

48/25

001/0>

درون گروهی

72/3140

60/9

327

کل

52/3385

 

328

مرتبط با افسردگی

بین گروهی

13/2250

13/2250

1

12/37

001/0>

درون گروهی

40/19821

61/60

327

کل

547/22071

 

328

                                                                                                                                                           

  همان طور که داده های جدول 3 نشان می‌دهد،  بین دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی بالا و پایین در کمال گرایی سازش نایافته و مولفه‌های آن (حساسیت بین فردی، تلاش برای عالی بودن، ادراک فشار از سوی والدین و استانداردهای بالا) تفاوت معناداری وجود دارد (0۵/0p<). به طوری که میانگین نمرات دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی بالا در متغیر کمال گرایی سازش نایافته و مولفه‌های حساسیت بین فردی، تلاش برای عالی بودن، ادراک فشار از سوی والدین و استانداردهای بالا در مقایسه با دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی پایین به ­طور معنادار بالاتر است. بنابراین این فرضیه که بین دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی بالا و پایین در کمال گرایی سازش نایافته و مولفه‌های آن تفاوت معناداری وجود دارد، تایید  می‌شود. همچنین، یافته‌ها نشان داد بین دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی بالا و پایین در راهبردهای غیر انطباقی تنظیم شناختی هیجان و مولفه‌های آن تفاوت معناداری وجود دارد (001/0p<). به این معنی که میانگین نمرات دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی بالا در متغیر راهبردهای غیرانطباقی تنظیم شناختی هیجان و مولفه‌های آن در مقایسه با دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی پایین به ­طور معنادار بالاتر است.  بنابراین این فرضیه که بین دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی بالا و پایین در راهبردهای غیرانطباقی تنظیم شناختی هیجان و مولفه‌های آن تفاوت معناداری وجود دارد، تایید می‌شود.

  علاوه بر این، بر اساس نتایج جدول 3 بین دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی بالا و پایین در نشخوار فکری و مولفه‌های آن تفاوت معناداری وجود دارد (001/0p<). به این معنی که میانگین نمرات دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی بالا در متغیر نشخوار فکری و مولفه‌های آن در مقایسه با دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی پایین به ­طور معنادار بالاتر است. از این رو این فرضیه که بین دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی بالا و پایین در نشخوار فکری و مولفه‌های آن تفاوت معناداری وجود دارد، تایید می‌شود.

.

بحث و نتیجه­گیری

  پژوهش حاضر با هدف مقایسه‌ی کمال گرایی سازش نایافته، راهبردهای غیر انطباقی تنظیم  شناختی هیجان و نشخوار فکری در دانش آموزان با اضطراب اجتماعی بالا و پایین انجام شده است. نتایج  حاکی از آن است که کمال گرایی سازش نایافته (منفی) در افراد با  اضطراب اجتماعی بالا در مقایسه با افراد دارای اضطراب اجتماعی پایین به ­طور معنادار بالاتر است. این یافته با پژوهش های کسل و همکاران (2018)، کاکس و چن[64] (2015)،  مکینون[65] و همکاران (2014)، جین[66] و سودیر[67] (2010)، والتر[68] (2006)، مقدم پور و همکاران (1398) و هوشمندی و همکاران (1397)، گل خرمی (1397) و کوروش نیا و یوسفی (1396)، اسماعیلی و شیخ سجادیه (1394) و نیکوئی (1389)، همخوان است.

  در تبیین این یافته می‌توان گفت افراد با کمال گرایی سازش نایافته، به دلیل خود انتقادی بالائی که دارند در صورت عدم برآورده شدن معیارهای شخصی تعیین شده خود، سطوح بالاتری از افسردگی، اضطراب و استرس را نشان  می‌دهند. از سوی دیگر افراد با  کمال گرایی سازش یافته، اگرچه معیارهای متعالی را دنبال می‌کنند، ولی در مقایسه با کمال گرایان سازش نایافته از توانایی بیشتری برای مقابله با شکست‌ها برخوردار بوده و به این دلیل کمتر از افراد مذکور به افسردگی و اضطراب مبتلا می‌شوند (کوکوریس[69]، 2019). در افراد با کمال گرایی سازش نایافته (منفی)، تعیین معیارهای دست نیافتنی و همچنین فقدان رضایت‌مندی منجر به نوعی احساس عدم کفایت و شایستگی و اجتناب از ارزیابی منفی دیگران می‌شود. بنابراین با بالا رفتن کمال گرایی سازش نایافته، ترس از ارزیابی منفی دیگران و ابتلا به اضطراب اجتماعی نیز افزایش می‌یابد. در مقابل، افراد با کمال گرایی سازش یافته به دلیل دارا بودن تصویر ذهنی واقع‌بینانه از توانایی‌ها، استعدادها، اهداف و روابط با دیگران از شکست‌ها نمی‌هراسند و با موفقیت و قدرت بیشتر با واقعیت‌ها روبه رو می‌شوند و از سوی دیگر کمبودها و مشکلات خود را راحت تر می‌پذیرند (گل خرمی، 1397).

   همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که دانش آموزان با اضطراب اجتماعی بالا نسبت به دانش آموزان با اضطراب اجتماعی پایین عملکرد ضعیف‌تری در تنظیم هیجان دارند. بدین معنی که افراد با اضطراب اجتماعی  بالا در مقایسه با افراد با اضطراب اجتماعی پایین از راهبردهای غیرانطباقی تنظیم شناختی هیجان بیشتر از راهبردهای انطباقی استفاده می‌کنند. این یافته با پژوهش‌های ستوده و بقولی (1395)، درکی و کاظمی (1397)، تاشکه و همکاران (1397)، صالحی و نادری (1397)، هاشمی و همکاران (1398)، چای[70] و همکاران (2019)، داروس[71] و همکاران (2019)، دانیل[72] و همکاران (2019) و عباسی و همکاران (2018) همخوان است. تنظیم هیجانی موفق با پیامدهای مطلوب  سلامت جسمی و روانی، بهبود روابط و عملکرد بهتر تحصیلی و شغلی همراه است. در مقابل دشواری در تنظیم هیجان با اختلالات روانی بسیاری از جمله اختلال اضطراب اجتماعی مرتبط است (چای و همکاران ، 2019). مدیریت و تنظیم هیجان به‌ ویژه در موقعیت‌های اجتماعی اهمیت فزاینده‌ای دارد. چرا که افراد در این موقعیت‌ها هیجان‌های بیشتری را تجربه می‌کنند و تنظیم این هیجانات به روشی ثمربخش و مفید ضروری به نظر می‌رسد. این امر به خصوص برای افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی، حیاتی است. با توجه به مطالعات انجام شده افراد با اختلال اضطراب اجتماعی بالا نسبت به دیگر افراد بیشتر از راهبردهای غیرانطباقی تنظیم شناختی هیجان استفاده می‌کنند . این مساله به ویژه در موقعیت‌های اجتماعی می‌تواند موجب افزایش نشانه‌های اضطراب شود (هاشمی و همکاران، 1398). تحقیقات پیشین نشان می‌دهند که اضطراب اجتماعی با مشکلات متعددی در رابطه با انتخاب و به کارگیری راهبردهای تنظیم هیجان همراه است و پیامدهایی را به دنبال دارد. وابستگی بیش از اندازه به راهبردهای اجتنابی در افراد مبتلا به این اختلال، منجر به افزایش تناقض آمیز در برانگیختگی فیزیولوژیکی، افکار و هیجانات ناخواسته و جلوگیری از عادت پذیری به موقعیت‌های ناخوشایند می‌شود. به عبارتی دیگر، انتخاب راهبردهای تنظیم هیجان در افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی، محدود به راهبردهایی است که موجب تسکین آنی فرد در مقابل محرک ناخوشایند می‌شوند، ولی در نهایت به  تدوام این اختلال در بلند مدت می‌انجامند (داروس و همکاران، 2019).

   از دیگر یافته‌های این پژوهش وجود نشخوار فکری بیشتر در بین دانش آموزان با اضطراب اجتماعی بالا نسبت به دانش آموزان با اضطراب اجتماعی پایین بود. این یافته با نتایج منصوری و همکاران (1390)، عطایی و همکاران (1392)، علی پور و محمدی (1394)،  مدینی[73] و همکاران (2018)، بلات[74] و همکاران (2018) و بادرا [75] و همکاران (2016)، همخوان است. 

   نشخوار فکری به عنوان شیوه‌ی ناسازگار مواجهه با رویدادهای استرس زا و تجربه‌های دشوار زندگی تعریف می‌شود، که شامل تمرکز مکرر و منفعلانه بر روی احساسات و افکار منفی است. در واقع نشخوار فکری تلاشی برای درک علل و پیامدهای تجارب ناخوشایند است (نولن هوکسما 1991، ؛تومینیا [76] و همکاران، 2020). افراد مبتلا به نشخوار فکری با تاکید بر عقاید منفی در مورد خود، تجارب شکست‌ها در گذشته و همچنین پیش بینی عملکرد  ضعیف درآینده از موقعیت‌های اجتماعی اجتناب کرده که این امر منجر به تشدید و حفظ اضطراب اجتماعی در آنها می‌شود ( مدینی و همکاران، 2018). نشخوار فکری با تاثیر منفی بر پردازش اطلاعات موجب می‌شود که افراد به جای توجه به زمان حال، بر گذشته تمرکز کنند که این مساله موجب شدیدتر شدن اختلال‌های خلقی و اضطرابی می‌شود (وونگ[77] و مولدز[78]، 2009؛ علی پور و محمدی ، 1394). به عقیده وونگ (2016)، نشخوار فکری به عنوان بازبینی یک موقعیت اجتماعی، با توجه ویژه به نقش، رفتار، اضطراب و خودشناسی فرد در آن وضعیت توصیف می‌شود. بر اساس نظریه‌های شناختی اضطراب اجتماعی، نشخوار فکری تفکرات خودارزیابی فرد را  در مورد یک رویداد اجتماعی تغییر داده  و حتی آنها را منفی‌تر نشان می‌دهد. افرادی که دچار نشخوار فکری هستند، به دلیل تفسیر منفی از عملکرد خود در آینده، به طور معمول از موقعیت‌های اجتماعی پرهیز می‌کنند (کلارک و ولز، 1995؛ریپ و هیمبرگ، 1997؛ بلات و همکاران، 2018). در نهایت خود ارزیابی‌های  منفی و اجتناب از موقعیت‌های اجتماعی موجب حفظ  و تداوم اختلال اضطراب اجتماعی در این افراد می‌شود. نشخوار فکری اغلب بر ادراک منفی از خود و احساسات آزار دهنده تمرکز می‌کند و باعث ازدیاد توجه افراد بر مشکلات و  افزایش رفتارهای اجتنابی می‌شود (بادرا و همکاران، 2016). افراد با نشخوار فکری در موقعیت‌های مبهم و استرس زا، با فراخوانی اطلاعات منفی و قضاوت‌های مغرضانه درباره خود، احساسات و حالات اضطراب گونه خویش را پیش بینی می‌کنند. به عقیده استار[79] و دویلا[80] (2012)، نشخوار فکری در افراد مبتلا به اختلال‌های اضطرابی در مقایسه با افراد بهنجار، نوعی پاسخی است که در مواجهه با  اضطراب و خلق افسرده شکل می‌گیرد (رحیمیان بوگر و همکاران، 1395).

   به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که بین دانش آموزان با اضطراب اجتماعی بالا و پایین در کمال گرایی سازش نایافته، راهبردهای غیر انطباقی تنظیم  شناختی هیجان و نشخوار فکری تفاوت معنا داری وجود دارد. این پژوهش محدویت‌هایی دارد که باید مورد توجه قرار بگیرد. از جمله این محدودیت‌ها می توان به انجام مطالعه بر روی دانش آموزان متوسطه دوم اشاره کرد که تعمیم پذیری یافته ها را با مشکل مواجه می‌کند و استفاده از ابزار خود گزارشی که منجر به سوگیری در پاسخ می‌شود. پیشنهاد می‌شود پژوهشگران به تکرار این پژوهش در جوامع دیگر بپردازند و همچنین مولفه های بررسی شده در این پژوهش در سایر اختلالات اضطرابی نیز مقایسه شوند.

تشکر و قدردانی

بدینوسیله از کلیه شرکت کنندگان در فرایند پژوهش که با اعتماد به پژوهشگر، امکان به ثمره رساندن پژوهش حاضر را فراهم نمودند، تقدیر و تشکر به عمل می‌آید.

منابع

 

[1]. social anxiety

[2]. Nordahl

[3]. Langer

[4]. American Psychiatric Association

[5]. Clauss

[6].  Boelen

[7].  Reijntjes

[8].  Felsman

[9].  Radtke

[10]. perfectionism

[11]. Hewitt

[12]. Flett

[13]. Zorbaz

[14]. Bieling

[15]. Haynos

[16]. Tyler

[17]. Ellis

[18]. Karababa

[19]. Stoeber

[20]. emotion regulation

[21]. Thompson

[22]. Drach

[23]. Bruggink

[24]. Bruggink

[25]. Ochsner

[26]. Grezellschak

[27]. Garnefski

[28]. Aldao

[29]. Hoeksema

[30]. Rodebaugh

[31]. Heimberg 

[32]. Klemanski

[33]. Rumination

[34]. Lee

[35]. Nolen-Hoeksema

[36]. Morrow

[37]. Smith

[38].  Alloy

[39]. Wong

[40]. Moulds

[41]. Seah

[42]. Kraft

[43]. Connor Social Phobia Inventory

[44]. fear

[45].  avoidance

  1. physiological discomfort

 

[47]. Gill

[48]. Ahmad

[49]. Hill Perfectionism Inventory

[50]. Newman

[51]. high standards for others

[52]. perceived paternal pressure

[53]. organization

[54]. plan fullness

[55]. striving for Excellence

[56]. Barritt

[57]. cognitive emotion regulation questionnaire

[58]. Arjeini

[59]. Foveny

[60]. ruminative response scale

[61] . Treynor

[62]. Armstead

[63]. Holdaway

[64]. Chen

[65]. Mackinnon

[66]. Jain

[67]. Sudhir

[68].  Walter

[69]. Kokkoris

[70].  Chae

[71]. Daros

[72]. Daniel

[73]. Modini

[74]. Blöte

[75]. Badra

[76]. Tumminia

[77]. Wong

[78]. Moulds

[79]. Starr

[80]. Davila

مراجع

  • ابراهیم پور، مجید؛ شمالی شهررضا، مرضیه و بالیده، مهدی. (1399). شیوع شناسی اضطراب اجتماعی در دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهر اصفهان . فصلنامه روانشناسی تحلیلی-شناختی، 11 (40)،47-57.
  • اسماعیلی، علی و شیخ سجادیه، مریم. (1394). رابطه بین اضطراب اجتماعی و ابعاد کمال گرایی در دانشجویان. دومین کنفرانس ملی و اولین کنفرانس بین المللی پژوهش‌های نوین در علوم انسانی.
  • پاشا شریفی، حسن؛ جعفرلو، غلام و شریفی، نسترن. (1398). ارائه مدلی جهت پیش‌بینی خلاقیت بر اساس سخت رویی، خود کارآمدی، کمال گرایی، تحصیلات والدین، سوابق کارهای خلاقانه افراد خانواده و خویشاوندان نزدیک با میانجی انگیزش پیشرفت در دانش آموزان. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی ، 9(1)، 153-183.
  • تاشکه، مجتبی؛ دوازده امامی، محمد حسن؛ بختیاری، مریم و جعفری، مهدی. (1397). مقایسۀ عدم تحمل بلاتکلیفی و دشواری در تنظیم هیجان در افراد مبتلا به بدریخت انگاری بدن و اضطراب اجتماعی. روان شناسی سلامت، 7(3)، 113-130.
  • حجازی، اسد و هاشمی، سعداله. (1399). خستگی عاطفی بر اساس ابعاد کمال‌گرایی و هیجانات معلمان. پژوهش در نظام های آموزشی،48،145- 160.

- حسنی، جعفر. (۱۳۸۹). خصوصیات روان سنجی پرسشنامه‌ی نظم جویی شناختی هیجان، فصلنامه روانشناسی بالینی، ۲(۳)، ۷۳- 83..

  • خادمی اشکذری، ملوک و ظفری، شقایق. (1399). بررسی مدل ساختاری نقش راهبردهای شناختی تنظیم هیجان، ذهن آگاهی و کمال گرایی در پیش بینی مشکلات هیجانی در دانش آموزان.علوم روانشناختی ، 19(87)،321-328.
  • خطیبی، مینا و یوسفی، فریده. (1399). رابطه ذهن‌آگاهی و رفتار جامعه‌پسند دانشجویان: نقش واسطه‌ای راهبردهای شناختی تنظیم هیجان. زن و جامعه. 11(1)،219-240.
  • داودی، ژیلا؛ قماشی، سعید؛ تمنایی فر، محمدرضا و علی زاده، حسین. (1399). رابطه ذهن‌آگاهی و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان با نشخوار خشم در مرتکبین جرایم خشونت‌آمیز. طب انتظامی ، 9(2)،150-156.
  • درخشان، شهرزاد؛ غلام زاده، سارا و دلیری، فرزانه. (1399). اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر دشواری در تنظیم هیجان و رفتارهای خود آسیب‌رسان افراد با اختلال شخصیت مرزی. رویش روان شناسی، 9(4)،39-46 .
  • درکی، حسین. (1397). مقایسه هوش هیجانی و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در نوجوانان مبتلا به اضطراب اجتماعی و بهنجار. پایان نامه کارشناسی ارشد، روانشناسی عمومی، دانشگاه آزاد مرودشت.
  • رحمانیان، مهدیه؛ زارع، حسین و پورکاشانی، امیر. (1398). مقایسۀ اثربخشی تحلیل رفتارمتقابل و آموزش تنظیم هیجان بر باورهای غیرمنطقی و سبک‌های تصمیم‌گیری دختران نوجوان. دست آوردهای روان شناختی ، 22، 29-48.
  • رحیمیان بوگر، اسحاق؛ تقوایی نیا، علی و جهان بخش، حمیده. (1395). مقایسه نشخوار فکری و خودتنظیمی عاطفی در افراد افسرده، مضطرب، و بهنجار. پژوهشهای روانشناختی، 19(1)،24-44.
  • رهبران، رضا؛ کرمی، رعنا وشاه محمدی، مهسا. (1398). اثربخشی درمان فعالسازی رفتاری بر کاهش نشخوار فکری. اندیشه رفتاردر روانشناسی بالینی، 14(52)،17-26 .
  • ستوده، حلیمه. (1395). مقایسه راهبردهای تنظیم شناختی هیجان، آمیختگی فکر- عمل و راهبردهای فراشناخت در دانشجویان دارای ویژگیهای اضطراب اجتماعی و دانشجویان فاقد این ویژگی‌ها. پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی، دانشگاه آزاد مرودشت.
  • سعیدی‌دهاقانی، سمیه؛ باباپور خیرالدین، جلیل و اسماعیل‌پور، خلیل. (1397). رابطه علی فراشناخت و احساس خستگی به واسطه‌ی راهبردهای مقابله‌ای و کمال‌گرایی.پژوهش‌های روانشناختی، 21(1)،41-61.
  • سلاجقه، سوزان؛ امامی‌پور، سوزان و نعمت‌الله‌زاده ‌ماهانی، کاظم. (1398). الگوی ساختاری روابط بین ذهن آگاهی و بهزیستی روانشناختی بر اساس نقش میانجیگر راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در زنان دچار سرطان سینه. روان شناسی کاربردی، 49(13)، 78-98.
  • شیرمحمدی، فرهاد؛ کاکاوند، علیرضا و شمس اسفندآباد، حسن. (1395). ارتباط کمال گرایی و اختلال اضطراب فراگیر با میانجی‌گری تفکر ارجاعی. روان شناسی کاربردی،10(37)، 107-123.
  • صالحی، فرزانه و نادری، نسرین. (1397). رابطه بین راهبرد های تنظیم هیجان و اضطراب اجتماعی در دانشجویان دانشگاه امین فولادشهر. چشم انداز امین در روانشناسی کاربردی، 6(3)،23-34.
  • عبدالرحیمی نوشاد، لیلا. (1399). نقش سیستم‌های مغزی رفتاری و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در پیش بینی نشانه‌های اضطراب و افسردگی بیماران مبتلا به دیابت نوع2. پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش، 3(24)،93-103.
  • عزیزی، روح اله؛ بهرامی، فاطمه؛ گودرزی، کوروش و صادقی، مسعود. (1398). اثربخشی درمان مبتنی بر رویکرد فراشناخت موریتس و رویکرد فراشناخت ولز بر نشخوار فکری زنان خانه‌دار دارای اختلال وسواس جبری. زن و مطالعات خانواده ، 46، 49-61.
  • عطایی، شیما؛ فتی، لادن و احمدی ابهری، سیدعلی. (1392). نشخوار ذهنی و اجتناب شناختی- رفتاری در افراد مبتلا به اختلال افسردگی و اختلال اضطراب اجتماعی: مقایسه دو دیدگاه طبقهای و طیفی. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 19(4)،283-295.
  • علی پور، فرشید و محمدی، شهناز. (1394). نشخوار فکری، نشانه‌های اضطراب و افسردگی در افراد دچار لکنت زبان، اضطراب اجتماعی و بهنجار. روان شناسی کاربردی، 34، 97-114.
  • غلامی، سمیه. (1394) بررسی رابطه بین خودکارآمدی و ابعاد کمال گرایی با اهمال کاری تحصیلی در دانش آموزان .پایان نامه کارشناسی ارشد، روانشناسی تربیتی، دانشگاه کاشان.
  • کاظمی، نواب؛ ارجمندنیا، علی اکبر؛ مرادی، ریحانه ؛ محمدی، سید تقی و صادقی فرد، مریم. (1399). اثر بخشی آموزش خود شفقتی بر بهزیستی روان شناختی و نشخوار فکری در مادران دارای دانش آموزان با اختلال یادگیری خاص. رویش روان شناسی، 46، 27-36.
  • کوثری، فرزانه و اسماعیلی نسب، مریم. (1397). هنجاریابی مقدماتی مقیاس واکنش های والدین به هیجانات مثبت کودکان. روانشناسی بالینی و شخصیت، 16(2)،225-237.
  • کورش نیا، مریم و یوسفی، کبری. (1396). پیش بینی اضطراب اجتماعی با توجه به نگرش های ناکارآمد ( کمال گرایی و تایید اجتماعی) در دانش آموزان مقطع متوسطه شهر شیراز. چهارمین کنفرانس جهانی و اولین کنفرانس ملی پژوهش های نوین ایران و جهان در مدیریت، اقتصاد و حسابداری و علوم انسانی. 
  • گرجی، معصومه؛ روحانی، نیره سادات؛ سیدموسوی، مهری؛ عزیزی،  معصومه و صمیمی، زبیر. (1398). پیش بینی اضطراب اجتماعی بر اساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه و تاب آوری دختران دانش آموز. مطالعات روان شناختی، 15(3)،23-39.
  • گل خرمی، زینب. (1397). بررسی رابطه کمال گرایی و روان رنجوری با اضطراب اجتماعی دانشجویان دانشگاه پیام نور. واحد ایلام اولین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روانشناسی ایران.
  • مجدی، هادی؛ عطادخت، اکبر؛ حضرتی، شیوا و صبحی‌قراملکی، ناصر. (1398). مقایسه سیستم‌های مغزی/رفتاری و دشواری در تنظیم هیجان در دانشجویان با و بدون نشانگان بالینی اختلال اضطراب اجتماعی. روانشناسی بالینی و شخصیت، 32(17)، 165-174.
  • محمدپور، فهیمه و محمدی، نوراله. (1398). نقش تصویر بدنی و اجتناب شناختی در اضطراب اجتماعی دانشجویان. رویش روان شناسی،40، 173-180.
  • محمدی شاهراجی، فاطمه و حافظیان، مریم. (1397). اثربخشی گشتالت درمانی گروهی بر اضطراب اجتماعی، اضطراب امتحان و عاطفه مثبت و منفی دانشجویان دختر. آموزش و ارزشیابی،44، 13-34.
  • مقدمپور، نیلوفر و سپهوند، تورج. (1397). پیش بینی اضطراب اجتماعی کودکان دبستانی بر اساس مشکلات در تنظیم هیجانی و انعطافپذیری شناختی مادران. فصلنامه سلامت روان کودک، 5(2)،24-14.
  • منصوری، احمد؛ بخشی پور رودسری، عباس؛ محمودعلیلو، مجید؛ فرنام، علیرضا و فخاری، علی. (1390). مقایسه نگرانی، وسواس فکری و نشخوار فکری در افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر، اختلال وسواس- اجبار، اختلال افسردگی عمده و افراد بهنجار. مطالعات روان شناختی، 7(۴)،55-74.
  • نیکوئی، فاطمه. (1389). کمال گرایی و ترس از ارزیابی دیگران در تبیین اضطراب اجتماعی. مطالعات روانشناسی تربیتی، 12، 93-112.
  • هاشمی،مرضیه؛ درویزه، زهرا و یزدی سیده منور. (1398). مقایسه سرسختی روانشناختی و تنظیم شناختی هیجان در دانشجویان دارای اضطراب اجتماعی و بهنجار.مطالعات روانشناختی، 15(1)،41-54.
  • هوشمندی، رودابه؛ فتحاله زاده، نوشین و رستمی، مهدی. (1397). مقایسه میزان اضطراب کودکان مقطع ابتدایی بر مبنای کمال گرایی، سبک فرزندپروری و هوش هیجانی مادران. رویش روان شناسی، 33، 183-198.
  • Abasi, I., Dolatshahi, B., Farazmand, S., Pourshahbaz, A., & Tamanaeefar, S. (2018). Emotion Regulation in Generalized Anxiety and Social Anxiety: Examining the Distinct and Shared Use of Emotion Regulation Strategies. Iranian journal of psychiatry, 13(3), 160.
  • Abdollahi, A., Hosseinian, S., Panahipour, H., & Allen, K. A. (2019). Cognitive behavioural therapy as an effective treatment for social anxiety, perfectionism, and rumination. Current Psychology, 1-10.
  • Ahmad, R. J., Bayan, H., Faque, T., & Seidi, P. M. (2017). Prevalence of social anxiety in students of college of education—University of Garmian. Int J Arts Technol, 8(3), 79-83.
  • American Psychiatric Association, A. (1980). Diagnostic and statistical manual of mental disorders(Vol. 3). Washington, DC: American Psychiatric Association.
  • Arjeini, Z., Zeabadi, S. M., Hefzabad, F. H., & Shahsavari, S. (2020). The relationship between posttraumatic growth and cognitive emotion regulation strategies in hemodialysis patients. Journal of Education and Health Promotion, 9,1-6.
  • Armstead, E. A., Votta, C. M., & Deldin, P. J. (2019). Examining rumination and sleep: A Trans diagnostic approach to depression and social anxiety. Neurology, Psychiatry and Brain Research, 32, 99-103.
  • Badra, M., Schulze, L., Becker, E. S., Vrijsen, J. N., Renneberg, B., & Zetsche, U. (2017). The association between ruminative thinking and negative interpretation bias in social anxiety. Cognition and Emotion, 31(6), 1234-1242.
  • Barritt, J. A. (2017). The effects of self-compassion and shame on the relationship between perfectionism and depression (Order No. 10602005). Degree of Doctor of Philosophy,University of Northern Colorado.
  • Blöte, A. W., Miers, A. C., Van den Bos, E., & Westenberg, P. M. (2019). The role of performance quality in adolescents’ self-evaluation and rumination after a speech: Is it contingent on social anxiety level? Behavioral and Cognitive Psychotherapy, 47(2), 148-163.
  • Bruggink, A., Huisman, S., Vuijk, R., Kraaij, V., & Garnefski, N. (2016). Cognitive emotion regulation, anxiety and depression in adults with autism spectrum disorder. Research in Autism Spectrum Disorders, 22, 34-44.
  • Casale, S., Fioravanti, G., Rugai, L., Flett, G. L., & Hewitt, P. L. (2019). What lies beyond the superordinate trait perfectionism factors? The perfectionistic self-presentation and perfectionism cognitions inventory versus the big three perfectionism scale in predicting depression and social anxiety. Journal of personality assessment,102(3), 370-379.
  • Chae, H., Park, S. H., Garcia, D., & Lee, S. J. (2019). Cloninger’s TCI associations with adaptive and maladaptive emotion regulation strategies. PeerJ, 7, e7958.
  • Clauss, J. A., Avery, S. N., Benningfield, M. M., & Blackford, J. U. (2019). Social anxiety is associated with BNST response to unpredictability. Depression and Anxiety, 36(8), 666-675.
  • Daniel, K. E., Baee, S., Boukhechba, M., Barnes, L. E., & Teachman, B. A. (2019). Do I really feel better? Effectiveness of emotion regulation strategies depends on the measure and social anxiety. Depression and Anxiety, 36(12), 1182-1190.
  • Daros, A. R., Daniel, K. E., Meyer, M. J., Chow, P. I., Barnes, L. E., & Teachman, B. A. (2019). Impact of social anxiety and social context on college students’ emotion regulation strategy use: An experience sampling study. Motivation and Emotion, 43(5), 844-855.
  • Demirtas-Zorbaz, S. (2020). The Influence of Perfectionism on Social Competence: Mediating Role of Social Anxiety and Academic Competence. Contemporary School Psychology, 24(1), 16-24.
  • Drach, R. D., Orloff, N. C., & Hormes, J. M. (2021). The emotion regulatory function of online social networking: Preliminary experimental evidence. Addictive Behaviors, 112, 106559.
  • Dryman, M. T., Gardner, S., Weeks, J. W., & Heimberg, R. G. (2016). Social anxiety disorder and quality of life: How fears of negative and positive evaluation relate to specific domains of life satisfaction. Journal of anxiety disorders, 38, 1-8.
  • Felsman, P., Seifert, C. M., & Himle, J. A. (2019). The use of improvisational theater training to reduce social anxiety in adolescents. The Arts in Psychotherapy, 63, 111-117.
  • Garnefski, N., Kraaij, V., & Spinhoven, P. (2001). Negative life events, cognitive emotion regulation and emotional problems. Personality and Individual differences, 30(8), 1311-1327.
  • Gill, C., Watson, L., Williams, C., & Chan, S. W. (2018). Social anxiety and self-compassion in adolescents. Journal of adolescence, 69, 163-174.
  • Haynos, A. F., Utzinger, L. M., Lavender, J. M., Crosby, R. D., Cao, L., Peterson, C. B., ... & Le Grange, D. (2018). Subtypes of adaptive and maladaptive perfectionism in anorexia nervosa: Associations with eating disorder and affective symptoms. Journal of psychopathology and behavioral assessment, 40(4), 691-700.
  • Hill, R. W., Huelsman, T. J., Furr, R. M., Kibler, J., Vicente, B. B., & Kennedy, C. (2004). A new measure of perfectionism: The Perfectionism Inventory. Journal of personality assessment, 82(1), 80-91.
  • Holdaway, A. S., Luebbe, A. M., & Becker, S. P. (2018). Rumination in relation to suicide risk, ideation, and attempts: Exacerbation by poor sleep quality? Journal of affective disorders, 236, 6-13.
  • Jain, M., & Sudhir, P. M. (2010). Dimensions of perfectionism and perfectionistic self-presentation in social phobia. Asian Journal of Psychiatry, 3(4), 216-221.
  • Kapitány-Fövény, M., Kiss, A., Farkas, J., Kuczora, K. E., Pataki, P., Horváth, J., & Demetrovics, Z. (2020). Childhood Trauma, Cognitive Emotion Regulation and Motivation for Behavior Change Among Clients of Opioid Substitution Treatment with and Without Past Year Synthetic Cathinone Use During Therapy. Frontiers in Neuroscience, 14(37),1-13.
  • Karababa, A. (2020). The Moderating Role of Hope in the Relationship between Maladaptive Perfectionism and Anxiety Among Early Adolescents. The Journal of Genetic Psychology, 181(2-3), 159-170.
  • Klemanski, D. H., Curtiss, J., McLaughlin, K. A., & Nolen-Hoeksema, S. (2017). Emotion regulation and the Trans diagnostic role of repetitive negative thinking in adolescents with social anxiety and depression. Cognitive therapy and research, 41(2), 206-219.
  • Ko, C. Y. A., & Chang, Y. (2019). Investigating the relationships among resilience, social anxiety, and procrastination in a sample of college students. Psychological reports, 122(1), 231-245.
  • Kokkoris, M. D. (2019). New insights into the association of maximizing with facets of perfectionism. Personality and Individual Differences, 142, 100-102.
  • Kraft, J. D., Grant, D. M., White, E. J., Taylor, D. L., & Frosio, K. E. (2021). Cognitive mechanisms influence the relationship between social anxiety and depression among college students. Journal of American college health, 69(3), 245-251.
  • Langer, J. K., Tonge, N. A., Piccirillo, M., Rodebaugh, T. L., Thompson, R. J., & Gotlib, I. H. (2019). Symptoms of social anxiety disorder and major depressive disorder: A network perspective. Journal of affective disorders, 243, 531-538.
  • Lee, Y., Kang, N. I., Lee, K. H., Piao, Y., Cui, Y., Kim, S. W., ... & Won, S. H. (2020). Effects of antipsychotics on rumination in patients with first-episode psychosis. Progress in Neuro-Psychopharmacology and Biological Psychiatry,103, 109983.
  • Mackinnon, S. P., Battista, S. R., Sherry, S. B., & Stewart, S. H. (2014). Perfectionistic self-presentation predicts social anxiety using daily diary methods. Personality and Individual Differences, 56, 143-148.
  • Malivoire, B. L., Kuo, J. R., & Antony, M. M. (2019). An examination of emotion dysregulation in maladaptive perfectionism. Clinical psychology review, 71, 39-50.
  • Modini, M., Rapee, R. M., Costa, D. S., & Abbott, M. J. (2018). Modelling the relationship between changes in social anxiety and rumination before and after treatment. Cognitive Therapy and Research, 42(3), 250-260.
  • Newman, B. N., Strickler, J. G., O'Brien, C., Lui, T., & Lynch, M. (2019). Deconstructing perfectionism in college students: Patterns of behavior, emotion, and cognition. Personality and Individual Differences, 145, 106-111.
  • Nordahl, H., Anyan, F., Hjemdal, O., & Wells, A. (2021). Metacognition, cognition and social anxiety: A test of temporal and reciprocal relationships. Journal of Anxiety Disorders, 102516.
  • Radtke, S. R., Strege, M. V., & Ollendick, T. H. (2020). Exposure therapy for children and adolescents with social anxiety disorder. In Exposure Therapy for Children with Anxiety and OCD (pp. 193-219). Academic Press.
  • Seah, T. S., Aurora, P., & Coifman, K. G. (2020). Emotion Differentiation as a Protective Factor Against the Behavioral Consequences of Rumination: A Conceptual Replication and Extension in the Context of Social Anxiety. Behavior Therapy, 51(1), 135-148.
  • Shamsaei, F., Tahour, N., & Sadeghian, E. (2020). Effect of Stress Management Training on Stigma and Social Phobia in HIV-Positive Women. Journal of the International Association of Providers of AIDS Care (JIAPAC), 19,1-6.
  • Spencer, S. D., Buchanan, J. A., & Masuda, A. (2020). Effects of Brief Acceptance and Cognitive Reappraisal Interventions on Experiential Avoidance in Socially Anxious Individuals: A Preliminary Investigation. Behavior modification, 44(6), 841-864.
  • Tumminia, M. J., Colaianne, B. A., Roeser, R. W., & Galla, B. M. (2020). How is mindfulness linked to negative and positive affect? Rumination as an explanatory process in a prospective longitudinal study of adolescents. Journal of youth and adolescence, 2136-2148.
  • Tyler, J. M., Panichelli-Mindel, S. M., Sperrazza, C., & Levitt, M. F. (2019). A pilot study exploring the relationship between perfectionism and anxiety in an urban middle school. Journal of Psychoeducational Assessment, 37(8), 989-1001.
  • Villarosa-Hurlocker, M. C., & Madson, M. B. (2020). A latent profile analysis of social anxiety and alcohol use among college students. Addictive behaviors, 104, 106284.
  • Walter, R. C. (2006). Self-focus, Perfectionism, and Memory for Emotion in Social Anxiety. ProQuest.
پژوهش های روانشناسی اجتماعی
دوره 11، شماره 45
خرداد 1401
صفحه 1-26

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار