زهرا سلگی
چکیده
مقدمه: دانشجویان دارای اضطراب کرونا در زندگی تحصیلی و اجتماعی با چالشهای زیادی در تعاملات اجتماعی و عمل روانی مواجه میشوند که برای رفع آنها نیاز به مهارت‌های فراشناختی دارند. بنابراین این پژوهش با هدف بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های فراشناختی بر علائم اضطراب اجتماعی و نشانگان افت روحیه در دختران دارای سطوح بالای اضطراب کرونا ...
بیشتر
مقدمه: دانشجویان دارای اضطراب کرونا در زندگی تحصیلی و اجتماعی با چالشهای زیادی در تعاملات اجتماعی و عمل روانی مواجه میشوند که برای رفع آنها نیاز به مهارت‌های فراشناختی دارند. بنابراین این پژوهش با هدف بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های فراشناختی بر علائم اضطراب اجتماعی و نشانگان افت روحیه در دختران دارای سطوح بالای اضطراب کرونا انجام شد.
روش: پژوهش نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل و دورۀ پیگیری دوماهه بود. تمامی دانشجویان دختر دارای اضطراب کرونا در دانشگاه آزاداسلامی کرمانشاه جامعۀ پژوهش را تشکیل دادند. از بین آنها با نمونهگیری هدفمند و کسب یک نمره بالاتر از میانگین در ابزارهای تکمیل شده 30 نفر انتخاب و در گروههای 15 نفری گمارش شدند. دادهها با پرسشنامههای اضطراب کرونا (علیپور و همکاران، 1398)، نشانگان افت روحیه (کیسان و همکاران، 2004) و اضطراب اجتماعی (کانر و همکاران، 2000) گردآوری شد. برای گروه آزمایش 10 جلسه برنامه فراشناختی به‌صورت جلسات هفتگی آنلاین یک ساعته اجرا شد، اما گروه کنترل برنامهای را دریافت نکرد. دادهها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تجزیه و تحلیل شد.
یافتهها: گروههای آزمایش و کنترل در پیشآزمون از نظر متغیرهای اضطراب اجتماعی و نشانگان افت روحیه تفاوت معناداری نداشتند (05/0<P)، اما در مراحل پسآزمون و پیگیری از نظر هر دو متغیر این تفاوت معنادار بود (05/0>P). آموزش مهارت فراشناختی باعث کاهش نشانگان افت روحیه و اضطراب اجتماعی آزمودنیهای گروه آزمایش شد (05/0>P). نتایج آزمون تعقیبی بنفرونی نشان داد، در برنامه فراشناختی نمرات پسآزمون متغیرهای وابسته نسبت به پیشآزمون به‌صورت معناداری کاهش یافتهاند و این تأثیر در مرحله پیگیری پایدار بوده است.
نتیجهگیری: یافته ها نشان میدهد که آموزش مهارت فراشناختی میتواند، به عنوان یک شیوۀ انتخابی در مبتلایان به اضطراب کرونا استفاده شود. بنابراین، درنظر گرفتن این نوع درمان به‌عنوان بخشی از برنامه درمانی مراجعان با اضطراب کرونا میتواند؛ سودمند باشد.
محمد راضی مرادی؛ حسین سلیمی بجستانی؛ کیومرث فرحبخش؛ محمد عسکری؛ احمد برجعلی
چکیده
مقدمه: افکار خودکشی از مخربترین افکار در گروههای مختلف به ویژه دانشجویان است که زمینه خودکشی را فراهم میکنند. این پژوهش با هدف استخراج مدل روانشناختی شکلگیری افکار خودکشی در دانشجویان با روش کیفی از نوع گراندد تئوری انجام شد.
روش: از میان دانشجویان دارای افکار خودکشی و اقدام به خودکشی 17 نفر را با استفاده از نمونه گیری هدفمند ...
بیشتر
مقدمه: افکار خودکشی از مخربترین افکار در گروههای مختلف به ویژه دانشجویان است که زمینه خودکشی را فراهم میکنند. این پژوهش با هدف استخراج مدل روانشناختی شکلگیری افکار خودکشی در دانشجویان با روش کیفی از نوع گراندد تئوری انجام شد.
روش: از میان دانشجویان دارای افکار خودکشی و اقدام به خودکشی 17 نفر را با استفاده از نمونه گیری هدفمند و نظری انتخاب و با آنها مصاحبه شد. مصاحبهها ضبط، دستنویس و در نهایت با روشِ اشتراوس و کوربین تحلیل شدند.
یافتهها: نتایج نشان داد که مفهوم هستهای مدل شکلگیری افکار خودکشی، ناکامی در بهبود وضعیت زندگی و تشدید ادراک تجارب ناخوشایند بود. بدبینی نسبت به زندگی و آینده، بیانگیزگی و درماندگی شدید سه عامل علی و زمینه ساز شناسایی شده بود. عوامل مداخله گر شناسایی شده خودتخریبی فکری و رفتاری، باور به کنترل ناپذیر بودن زندگی و همچنین تکانشگری هیجانی بود. واکنشها به مفهوم هستهای شناسایی شده بی معنی بودن زندگی، احساس تنهایی و انزوای عمیق و دلهره وجودی و همچنین پیامدهای نهایی مستخرج از پژوهش چهار کد محوری رهایی از زندگی، دلبستگی به مرگ، طرح ریزی شیوه مرگ و عملی کردن تصمیم به خودکشی بود.
نتیجهگیری با شناخت و کسب بینش نسبت به چرخه شکل گیری افکار خودکشی به ویژه نسبت به عوامل مداخلهگر و زمینه ساز در شکلگیری مفهوم هستهای میتوان، مقدماتی برای طراحی برنامههای آموزشی، پیشیگیرانه و درمانی در عدم گرایش به خودکشی، طراحی و اجرا کرد و از شیوع افکار خودکشی کاست.
شهلا دهقانی؛ فرهاد خرمائی
چکیده
مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطهای هیجانات شرم و گناه در رابطه بین منشهای اخلاقی و پرخاشگری بود.
روش: روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. مشارکتکنندگان در این پژوهش 343 دانشجوی (142 مرد، 193 زن و 8 نفر جنسیت خود را مشخص نکرده بودند) دوره کارشناسی دانشگاه شیراز در سال تحصیلی 1398 بودند که با روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای ...
بیشتر
مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطهای هیجانات شرم و گناه در رابطه بین منشهای اخلاقی و پرخاشگری بود.
روش: روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. مشارکتکنندگان در این پژوهش 343 دانشجوی (142 مرد، 193 زن و 8 نفر جنسیت خود را مشخص نکرده بودند) دوره کارشناسی دانشگاه شیراز در سال تحصیلی 1398 بودند که با روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای انتخاب شدند و مقیاس منشهای اخلاقی (خرمائی و قائمی، 1397)، پرسشنامه شرم و گناه (کوهن و همکاران، 2011) و مقیاس پرخاشگری (باس و پری، 1992) را کامل کردند. دادهها با استفاده از روش مدلیابی معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شد.
یافتهها: نتایج روابط ساختاری نشان داد که منشهای بخششگرا و پارسایانه به گونه منفی پرخاشگری را پیشبینی میکنند و منش وظیفهگرا به گونه مثبت پیشبینی کننده پرخاشگری است. براساس یافتهها منشهای صداقتگرا، آدابگرا و وظیفهگرا به شکل مثبت احساس گناه را پیشبینی میکنند، منش آدابگرا نیز به شکل منفی احساس شرم را پیشبینی میکند و منش پارسایانه رابطه مثبتی با احساس شرم دارد. همچنین، احساس شرم به شکل مثبت و احساس گناه به شکل منفی پرخاشگری را پیشبینی کردند. علاوه بر این، نقش واسطهای هیجانات شرم و گناه در رابطه بین منشهای اخلاقی و پرخاشگری تأیید شد (05/ > p).
نتیجه گیری: در مجموع، یافتهها نشان داد که منشهای اخلاقی و هیجان گناه پرخاشگری را کاهش میدهند.
محبوبه موسیوند؛ منصوره زارعان؛ مریم کابلی
چکیده
مقدمه: این مطالعه با هدف بررسی تأثیر عملکرد تحصیلی و هویت بر اعتیاد به اینترنت با نقش میانجی افسردگی انجام شد.
روش: با توجه به هدف، از نوع کاربردی از نظر ماهیت و روش توصیفی- همبستگی و روش تحلیل از نوع مدلیابی معادلات ساختاری کمترین مربعات جزئی بود. جامعه آماری کل دانشجویان دانشگاههای شهر تهران و روش نمونهگیری تصادفی و حجم نمونه ...
بیشتر
مقدمه: این مطالعه با هدف بررسی تأثیر عملکرد تحصیلی و هویت بر اعتیاد به اینترنت با نقش میانجی افسردگی انجام شد.
روش: با توجه به هدف، از نوع کاربردی از نظر ماهیت و روش توصیفی- همبستگی و روش تحلیل از نوع مدلیابی معادلات ساختاری کمترین مربعات جزئی بود. جامعه آماری کل دانشجویان دانشگاههای شهر تهران و روش نمونهگیری تصادفی و حجم نمونه برابر با 323 نفر بود. داده‌های پژوهش با استفاده از پرسشنامههای سبک‌های هویت برزونسکی (1992)، اعتیاد به اینترنت چن (2011)، افسردگی زونگ (1968) و عملکرد تحصیلی گردآوریشد.
یافتهها: نتایج مدلسازی معادلات ساختاری نشانداد، 25 درصد از تغییرات افسردگی و 32 درصد از واریانس اعتیاد به اینترنت توسط عملکرد تحصیلی و هویت تبیینشد. یافتههای پژوهش نشانداد، سبک‌های هویت و عملکرد تحصیلی تأثیر منفی معنادار و افسردگی تأثیر مثبت معناداری بر اعتیاد به اینترنت دانشجویان دارد.
نتیجهگیری: افسردگی نقش میانجی در تأثیر سبک‌های هویت و عملکرد تحصیلی بر اعتیاد به اینترنت دانشجویان ایفا میکند.
مانا ابراهیمی مجرد؛ فرهنگ مظفر؛ سید باقر حسینی؛ بهرام صالح صدق پور
چکیده
مقدمه: احساس هویت مکانی به‌عنوان زیرساختی از هویت فردی، نقش مهمی در رابطه شناختی انسان و مکان سکونت وی دارد. بنابراین، ارتقای هویت مکانی در محله‌های مسکونی علاوه بر بهبود کیفیت سکونت، در غناى شخصیت فردى نیز نقش محورى دارد. این در حالی است که پیوندهای اجتماعی و معنایی ساکنان با محله، تأثیر بسزایی در شکلگیری هویت مکانی آنها دارد. ...
بیشتر
مقدمه: احساس هویت مکانی به‌عنوان زیرساختی از هویت فردی، نقش مهمی در رابطه شناختی انسان و مکان سکونت وی دارد. بنابراین، ارتقای هویت مکانی در محله‌های مسکونی علاوه بر بهبود کیفیت سکونت، در غناى شخصیت فردى نیز نقش محورى دارد. این در حالی است که پیوندهای اجتماعی و معنایی ساکنان با محله، تأثیر بسزایی در شکلگیری هویت مکانی آنها دارد. از این جهت، هدف مقاله حاضر بررسی رابطه پیوندهای اجتماعی و معنایی ساکنان با احساس هویت مکانی آنها است.
روش: روش پژوهش، همبستگی و مدلیابی روابط علّی است. جامعه آماری، شامل کلیه ساکنان محله سپه شهر قزوین در زمستان سال 1399 بوده است. نمونه پژوهش،280 نفر از ساکنان محله سپه بوده‌اند که به روش تصادفی خوشهای انتخاب شدند و پرسشنامه محقق‌ساخت میان آنها توزیع گردید. پس از تأیید پایایی پرسشنامه با محاسبه آلفای کرونباخ و روایی آن از طریق تحلیل عامل اکتشافی، مدل تجربی به روش تحلیل مسیر به دست آمد.
یافتهها: نتایج نشان داد ابعاد شکلگیری احساس هویت مکانی در محله سپه شامل این‌همانی، تناسب محیطی و بیگانگی است. از میان پیوندهای اجتماعی و معنایی، انطباق اجتماعی- فرهنگی ازجمله روابط همسایگی، سازگاری با آداب‌ورسوم و تطابق با سبک زندگی بیشترین تأثیر مستقیم را بر بعد تناسب محیطی در شکلگیری هویت مکانی ساکنان دارد (P<0/01).
نتیجهگیری: بر اساس نتایج، هویت مکانی در محله سپه، غالباً ناشی از حس مشترکی است که میان ساکنان به‌واسطه عضویت در یک مقوله اجتماعی شکل گرفته است، بنابراین جهت ارتقای احساس هویت مکانی ساکنان لازم است متغیرهای انطباق اجتماعی- فرهنگی مدنظر قرار گیرد.
محمد سلگی؛ علیرضا پیرخائفی
چکیده
مقدمه: پژوهش با هدف سنجش وضعیت توزیع و ارتباط منزلتهای هویت فردی و اجتماعی در میان دانشجویان دانشگاههای تهران انجام شد.
روش: روش این تحقیق زمینه‌یابی بود و نمونه تحقیق شامل 524 دانشجو از مقاطع کارشناسی تا دکترای تخصصی و همچنین دکترای حرفهای در رشتههای مختلف پزشکی، فنی مهندسی و علوم انسانی بود که به شکل تصادفی خوشه ای انتخاب ...
بیشتر
مقدمه: پژوهش با هدف سنجش وضعیت توزیع و ارتباط منزلتهای هویت فردی و اجتماعی در میان دانشجویان دانشگاههای تهران انجام شد.
روش: روش این تحقیق زمینه‌یابی بود و نمونه تحقیق شامل 524 دانشجو از مقاطع کارشناسی تا دکترای تخصصی و همچنین دکترای حرفهای در رشتههای مختلف پزشکی، فنی مهندسی و علوم انسانی بود که به شکل تصادفی خوشه ای انتخاب و در دانشگاههای شهر تهران در سال 96 – 97 مشغول به تحصیل بودند. از دو پرسشنامه هویت فردی آدامزو پرسشنامه هویت اجتماعی (محقق ساخته) به عنوان ابزار تحقیق استفاده شد. دادهها با استفاده از آزمون کای اسکوئر و تحلیل رگرسیون مرحله‌ای (گام به گام) مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته ها: نتایج نشان داد، هویت معوق، هویت اول دانشجویان (دختر و پسر) دانشگاههای تهران است. قوی‌ترین پیشبینی کننده هویت اجتماعی دانشجویان، هویت معوق است. این متغیر به تنهایی 7/14 درصد از واریانس نمرات هویت اجتماعی دانشجویان را پیش بینی کرد. دو متغیر هویت معوق و آشفته روی هم 4/25 درصد از واریانس هویت اجتماعی را پیش بینی کردند. متغیرهای هویت معوق هویت آشفته و هویت موفق نیز در مجموع 6/26 درصد از واریانس هویت اجتماعی را پیشبینی کردند.
نتیجهگیری: بر اساس یافتههای تحقیق میتوان، نتیجه گرفت که منزلتهای هویت فردی دانشجویان اثر قابل توجهی بر هویت اجتماعی و ابعاد آن دارد و به همین دلیل توجه به شکلگیری سالم تر هویت فردی آنان یک ضرورت میتواند، باشد.
مهناز فرهمند؛ مهرداد شرونی
چکیده
مقدمه: خشم به‌عنوان یک احساس در فرد ظاهر میشود و عدم توانایی کنترل بر آن منجر به نشخوار خشم و بروز رفتارهای خشونتآمیز میگردد. پژوهش حاضر باهدف بررسی نشخوارخشم و عوامل جامعه‌شناختی مؤثر بر آن، در بین زندانیان مرتکب رفتارهای خشونتآمیز شهر یزد و بوشهر پرداخته است.
روش: روش تحقیق حاضر از نوع پیمایشی - همبستگی و جامعه آماری را ...
بیشتر
مقدمه: خشم به‌عنوان یک احساس در فرد ظاهر میشود و عدم توانایی کنترل بر آن منجر به نشخوار خشم و بروز رفتارهای خشونتآمیز میگردد. پژوهش حاضر باهدف بررسی نشخوارخشم و عوامل جامعه‌شناختی مؤثر بر آن، در بین زندانیان مرتکب رفتارهای خشونتآمیز شهر یزد و بوشهر پرداخته است.
روش: روش تحقیق حاضر از نوع پیمایشی - همبستگی و جامعه آماری را زندانیان مرد مرتکب رفتارهای خشونتآمیز (قتل عمد و ضرب‌وجرح)، زندانهای مرکزی شهر یزد و بوشهر تشکیل میدهند. به دلیل محدود بودن تعداد زندانیان جرائم خشونتآمیز در این دو زندان مطالعه به‌صورت تمام‌شماری با تعداد 300 نفر موردبررسی قرار گرفتند. دادهها از طریق پرسشنامههای نشخوار فکری خشم سکودولسکی و همکاران (ARS)، مقیاس تنهایی اجتماعی دی توماسو و همکاران، پرسشنامه استاندارد دین‌داری گلاک و استارک و پرسشنامه احساس ناکامی گیلبرت و آلن، جمعآوری گردید. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرم‌افزارهای spssو Amos استفاده‌شده است.
یافتهها: یافتهها نشان داد که بین متغیرهای ناکامی و تنهایی اجتماعی عاطفی با نشخوار خشم رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد (05/0<P). بین دین‌داری و نشخوارخشم رابطه منفی و معنیداری مشاهده شد(05/0<P). طبق نتایج مدل معادله ساختاری که شاخصهای آن از برازش مطلوبی برخوردار هستند، افزایش احساس ناکامی و کاهش دین‌داری تأثیر قابل‌توجهی بر نشخوار خشم دارند.
نتیجه گیری: زندانیانی که دین‌داری کمتری دارند و احساس تنهایی اجتماعی میکنند، بااحساس ناکامی در ارضاء نیازها، مطالبات و تعاملات، مستعد درگیری درونی و نشخوار خشم شده و همین امر، بروز رفتارهای خشونتآمیز را در آنان تشدید میکند.
محمود برجعلی؛ عرفان برهانی
چکیده
مقدمه: همه انسان‌ها برای دست‌یابی به زندگی بهتر به آموختن مهارت‌های ارتباطی نیاز دارند. هدف پژوهش حاضر تأثیر آموزش مهارت‌های ارتباطی بر اضطراب اجتماعی و خشم نوجوانان بدسرپرست و بی‌سرپرست شهر تهران می‌باشد.
روش: روش پژوهش کاربردی، شبه آزمایشی، از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل می‌باشد. جامعه آماری شامل کلیه نوجوانان بدسرپرست ...
بیشتر
مقدمه: همه انسان‌ها برای دست‌یابی به زندگی بهتر به آموختن مهارت‌های ارتباطی نیاز دارند. هدف پژوهش حاضر تأثیر آموزش مهارت‌های ارتباطی بر اضطراب اجتماعی و خشم نوجوانان بدسرپرست و بی‌سرپرست شهر تهران می‌باشد.
روش: روش پژوهش کاربردی، شبه آزمایشی، از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل می‌باشد. جامعه آماری شامل کلیه نوجوانان بدسرپرست و بی‌سرپرست شهر تهران بود. تعداد 16 نفر به روش نمونهگیری هدفمند و در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه 8 نفره کنترل و آزمایش تقسیم شدند. برای گروه آزمایش آموزش مهارت‌های ارتباطی در 9 جلسه‌‌ی نود دقیقه‌ای برگزار گردید. ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامههای اضطراب اجتماعی لاجرکا (1999) و خشم اسپیلبرگر (1999) بود. پس از تحلیل دادهها و نمرات، برای آزمون فرضیه‌ها از تحلیل کواریانس استفاده گردید.
یافتهها: نتایج نشان داد، آموزش مهارت‌های ارتباطی بر اضطراب اجتماعی (F<0.05) و خشم نوجوانان (02/0) با توجه به سطح معناداری(05/0) تأثیر‌گذار بوده است.
نتیجهگیری: فقدان مهارت‌های ارتباطی باعث افزایش اضطراب اجتماعی و خشم بین نوجوانان بدسرپرست و بی‌سرپرست میگردد و مشکلات اجتماعی زیادی به بار می‌آورد، توصیه میشود؛ مهارت‌های ارتباطی در مراکز نگهداری شبانه‌روزی و نیمه‌متمرکز کودکان و نوجوانان دارای آسیب های اجتماعی استفاده شود تا آنها مهمترین اصل زیستن، یعنی باور داشتن خودشان را بیاموزند.
فاطمه مینا؛ سجاد امینی‌منش
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف پیشبینی رفتارهای پرخطر بر اساس بدنظمی هیجانی، تمایزیافتگی و ابراز وجود در نوجوانان دختر انجام شد.
روش: طرح پژوهش حاضر همبستگی بود. جامعۀ آماری پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان دختر 16 تا 18 ساله شهر شیراز در سال تحصیلی 1398-1399 بود که از بین آنها، 320 نفر با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای به عنوان ...
بیشتر
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف پیشبینی رفتارهای پرخطر بر اساس بدنظمی هیجانی، تمایزیافتگی و ابراز وجود در نوجوانان دختر انجام شد.
روش: طرح پژوهش حاضر همبستگی بود. جامعۀ آماری پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان دختر 16 تا 18 ساله شهر شیراز در سال تحصیلی 1398-1399 بود که از بین آنها، 320 نفر با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده‌های پژوهش با استفاده از پرسشنامۀ رفتارهای پرخطر زاده‌محمدی و همکاران (1390)، مقیاس اوّلیه دشواری در تنظیم هیجان (گرتز و رومر، 2004)، پرسشنامه خود‌متمایزسازی (دریک و مورداک، 2015) و پرسشنامه ابراز وجود (گمبریل و ریچی، 1975) گردآوری شده است. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون و به کمک نرم افزار SPSS نسخه 23 انجام شد.
یافتهها: ضریب همبستگی چندگانه، برابر با 52/0=MR بود (01/0P<) و 1/27% از واریانس مربوط به گرایش به رفتارهای پرخطر به وسیلۀ متغیرهای مذکور تبیین شد. بر اساس نتایج این پژوهش، از بین متغیرهای پیشبین، ابراز وجود (36/0-=β، 01/0>P) و تمایزیافتگی (23/0-= β و 05/0P<) رفتارهای پرخطر را پیشبینی و در مجموع 1/27% از واریانس آن را تبیین میکنند.
نتیجهگیری: یافتههای پژوهش حاضر ضرورت توجه به ابراز وجود و تمایزیافتگی را به عنوان عوامل تاثیرگذار در رفتارهای پرخطر خاطرنشان می‌سازد.