محمد مهدی پسندیده؛ غلامحسین کاشف زمانه؛ فریبا غضنفریان
دوره 7، شماره 25 ، فروردین 1396
چکیده
مقدمه: هدف این پژوهش مقایسه ابعاد روانشناختی از جمله حمایت اجتماعی ادراک شده، کیفیت زندگی و تاب آوری در زنان و مردان مرتکب قتل عمدی نسبت به زنان و مردان عادی بود.
روش: روش این پژوهش از نوع علی مقایسه ایی است. جامعه آماری آن شامل دو گروه بود. یک گروه زنان و مردان مرتکب قتل عمد ساکن در زندان های استان گیلان در سال 94-95 و گروه دوم زنان و مردان ...
بیشتر
مقدمه: هدف این پژوهش مقایسه ابعاد روانشناختی از جمله حمایت اجتماعی ادراک شده، کیفیت زندگی و تاب آوری در زنان و مردان مرتکب قتل عمدی نسبت به زنان و مردان عادی بود.
روش: روش این پژوهش از نوع علی مقایسه ایی است. جامعه آماری آن شامل دو گروه بود. یک گروه زنان و مردان مرتکب قتل عمد ساکن در زندان های استان گیلان در سال 94-95 و گروه دوم زنان و مردان عادی که هیچ گونه سابقه کیفری نداشتند. نمونه پژوهش شامل 140 نفر(70 زن و مرد مرتکب قتل عمد و 70 زن و مرد عادی) که به شیوه نمونه گیری غیرتصادفی و دردسترس انتخاب و با استفاده از پرسشنامه های حمایت اجتماعی ادراک شده چند بعدی، کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت و تاب آوری کانر و دیوید سون مورد بررسی قرار گرفتند. جهت تحلیل داده ها از شیوه های آمار توصیفی(میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی( تحلیل واریانس تک متغیری و چند متغیری)استفاده شد. کلیه تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-ver20 انجام شد.
نتایج: نتایج این پژوهش نشان داد که در میزان کیفیت زندگی و ابعاد آن و نمره تاب وری بین دو گروه تفاوت معنی داری وجود دارد و مقایسه میانگین ها حاکی از بالا بودن آن ها در افراد عادی نسبت به مجرمین قتل عمد بود. اما در بعد حمایت اجتماعی ادراک شده تنها در بعد حمایت افراد مهم بین دو گروه تفاوت معنی دار مشاهده شد و تفاوت در سایر ابعاد معنی دار نبود. با توجه به یافته های این پژوهش می توان بیان کرد که ابعاد روانشناختی از جمله کیفیت زندگی، تاب آوری و حمایت اجتماعی ادراک شده بین دو گروه از افراد مرتکب قتل عمد و عادی تفاوت دارد و این ابعاد می تواند در اجرای حکم های کیفری و پیشگیری از چنین مواردی مورد توجه قرار گیرد.
ابوالقاسم یعقوبی؛ سروه محمدزاده
دوره 7، شماره 26 ، تیر 1396
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف پیشبینی میزان هویتگرایی ملی و دینی بر اساس سبکهای هویتی در قومیتهای ایرانی انجام شد.
روش: جامعهی پژوهش را کلیه دانشجویان در حال تحصیل دانشگاه کردستان تشکیل دادند. نمونهی پژوهش شامل 400 نفر از دانشجویان با قومیتهای مختلف فارس، کرد، آذری و لر دانشگاه کردستان بود. افراد مورد پژوهش مقیاسهای هویتگرایی ...
بیشتر
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف پیشبینی میزان هویتگرایی ملی و دینی بر اساس سبکهای هویتی در قومیتهای ایرانی انجام شد.
روش: جامعهی پژوهش را کلیه دانشجویان در حال تحصیل دانشگاه کردستان تشکیل دادند. نمونهی پژوهش شامل 400 نفر از دانشجویان با قومیتهای مختلف فارس، کرد، آذری و لر دانشگاه کردستان بود. افراد مورد پژوهش مقیاسهای هویتگرایی ملی و دینی (لطفآبادی، 1383) و سبکهای هویت (برزونسکی، 1989) را تکمیل نمودند.
یافتهها: یافتهها نشان داد سبکهای هویتی اطلاعاتی و هنجاری و تعهد با هویت ملی همبستگی مثبت معنادار دارند و سبک سردرگمی همبستگی منفی معناداری با هویتگرایی ملی دارد. سبک هویتی اطلاعاتی همبستگی منفی معناداری با هویت دینی دارد و سبک هویت هنجاری همبستگی مثبت معناداری با هویت دینی دارد رابطه بین سبکهای سردرگمی و تعهد معنادار نشد نتایج تحلیل واریانس دوراهه نشان داد تفاوت بین قومیتها ازلحاظ میزان هویتگرایی ملی معنادار است اما بین قومیتهای مختلف ایرانی ازلحاظ هویت دینی تفاوت معناداری وجود نداشت.
نتیجهگیری: با توجه به اینکه یافتهها حاکی از تفاوت میزان هویتگرایی قومیتهای ایرانی دارد، میتوان از یافتهها برای تدوین برنامههایی جهت افزایش هویتگرایی ملی استفاده کرد
دوره 4، شماره 14 ، شهریور 1394
سمیه اقامحمدی؛ نسرین ارشدی
دوره 6، شماره 21 ، فروردین 1395، ، صفحه 91-116
چکیده
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر، طراحی و آزمون الگویی از برخی پیشایندها و پیامدهای سه نوع عشق در کارکنان متأهل دانشگاه شهید چمران بود. روش: جامعهی آماری این پژوهش تمام کارکنان متأهل مشغول به کار سال 1394 دانشگاه شهید چمران اهواز بودند. از همه افراد جامعه، تعداد 485 پرسشنامهی کامل بهدست پژوهشگران رسید. افراد نمونه به نسخههای کوتاه مقیاسهای ...
بیشتر
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر، طراحی و آزمون الگویی از برخی پیشایندها و پیامدهای سه نوع عشق در کارکنان متأهل دانشگاه شهید چمران بود. روش: جامعهی آماری این پژوهش تمام کارکنان متأهل مشغول به کار سال 1394 دانشگاه شهید چمران اهواز بودند. از همه افراد جامعه، تعداد 485 پرسشنامهی کامل بهدست پژوهشگران رسید. افراد نمونه به نسخههای کوتاه مقیاسهای عشق خیالانگیز (شهوانی)، عشق بر مبنای دوستی، عشق دلسوزانه، پرسشنامهی انتظار از ازدواج، فرم کوتاه سیاههی پنج عاملی نئو، مقیاس تجارب در روابط نزدیک، مقیاس گرایشهای مطلوب اجتماعی، مقیاس سلامت خانواده و پرسشنامهی رضایت زناشویی پاسخ دادند. برای آزمودن الگوی پیشنهادی پژوهش، از روش الگویابی معادلات ساختاری، با تبعیت از رویکرد دومرحلهای اندرسون و گربینگ استفاده شد. همچنین، برای بررسی معناداری اثرات غیرمستقیم موجود در الگوی پژوهش، روش بوتاستراپ بهکار گرفته شد. یافتهها: نتایج تحلیلها نشان داد که شاخصهای برازش برای الگوی پژوهش در دامنهی قابلقبولی قرار دارند؛ با این حال، با انجام برخی اصلاحات، الگو به برازش مطلوبتری دست یافت. همچنین، این نتایج نشان داد که متغیرهای پیشایند، ضرایب مسیر معناداری بر انواع عشق دارند و عشق مصاحبتی و دلسوزانه بر متغیرهای پیامد الگو، اثرات معناداری دارند. نتیجهگیری: بهطور کلی، یافتههای پژوهش حاضر نحوهی شکلگیری انواع عشق و نقش محوری آنها در تعیین کیفیت رابطه و رضایت زناشویی را در بافت یک نمونهی ایرانی نشان میدهد. این نتایج در بافت نظری و تجربی تبیین شد و تلویحات نظری و کاربردی آن ارائه شد.
فاطمه عربیارمحمدی؛ طاهره الهی
دوره 7، شماره 27 ، آبان 1396، ، صفحه 101-121
چکیده
مقدمه: فرار از منزل نوجوانان یکی از معضلات گریبانگیر خانوادهها و جوامع امروزی است. نوجوان بدون توجه به عواقب آتی این عمل و صرفاً برای خلاصی از مشکلات درون خانواده اقدام به فرار از منزل میکند و با این عمل، مشکلات بیشتری را هم برای خود و هم برای جامعه ایجاد میکند. از اینرو لازم است عوامل مؤثر در پیشگیری از آن شناسایی شود. ...
بیشتر
مقدمه: فرار از منزل نوجوانان یکی از معضلات گریبانگیر خانوادهها و جوامع امروزی است. نوجوان بدون توجه به عواقب آتی این عمل و صرفاً برای خلاصی از مشکلات درون خانواده اقدام به فرار از منزل میکند و با این عمل، مشکلات بیشتری را هم برای خود و هم برای جامعه ایجاد میکند. از اینرو لازم است عوامل مؤثر در پیشگیری از آن شناسایی شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سرمایه اجتماعی، در گرایش به فرار از منزل دختران دبیرستانی، با مدنظر قرار دادن نقش واسطهای متغیرهای روانشناختیِ امیدواری و خوشبینی، انجام شد. روش: پژوهش حاضر با روش همبستگی بر روی 350 نفر از دانشآموزان دبیرستانهای دخترانه شهر تهران، انجام شد. آزمودنیها با روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چندمرحلهای انتخاب و به پرسشنامههای سرمایه اجتماعی دلاویز (1384)، گرایش به فرار از منزل افراسیابی (1390)، خوشبینی شایر و کارور (1985) و امیدواری اسنایدر (1991) پاسخ دادند. تحلیل عاملی ابزارهای تحقیق انجام شد و بعد از حذف گویههای با بار عاملی غیرمعنیدار، مدل پیشنهادی پژوهش با استفاده از نرمافزار LISREL و روش تحلیل مسیر بررسی شد. یافتهها: نتایج نشان داد که اثر مستقیم سرمایه اجتماعی بر امیدواری، خوشبینی و گرایش به فرار از منزل ( به ترتیب 50/0، 52/0 و 26/0-) و اثر خوشبینی و امیدواری بر گرایش به فرار از منزل (به ترتیب 25/0- و 19/0-) معنادار میباشد. همچنین نتایج، نقش واسطهای معنادار خوشبینی و امیدواری را، در رابطه بین سرمایه اجتماعی و گرایش به فرار از منزل، نشان دادند و مدل پیشنهادی پژوهش، از برازندگی مطلوب برخوردار بود. نتیجهگیری: براساس یافتههای حاضر میتوان نتیجه گرفت که با افزایش سرمایه اجتماعی میتوان گرایش به فرار از خانه را در دختران کاهش داد و نیز با تقویت امیدواری و خوشبینی، هم به صورت مستقیم میتوان از گرایش به فرار دختران کاست، و هم به صورت غیرمستقیم، تأثیر سرمایه اجتماعی را در پیشگیری از فرار، افزایش داد.
رویا حیدری؛ محمد باقر حبی
دوره 8، شماره 31 ، آذر 1397، ، صفحه 103-117
چکیده
قرمه: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش خودمتمایزسازی بر پریششانی روانششناختی و سازگاری اجتماعی نوجوانان پسر طلاق شهر تهران انجام شد.روش: روش پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون و پ آزمون با گشروه گشواه و دوره پیگیشری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل دانشآموزان دوره اول متوسطه با والدین طلاق گرفته در سال تحصیلی 97-1396 در ...
بیشتر
قرمه: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش خودمتمایزسازی بر پریششانی روانششناختی و سازگاری اجتماعی نوجوانان پسر طلاق شهر تهران انجام شد.روش: روش پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون و پ آزمون با گشروه گشواه و دوره پیگیشری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل دانشآموزان دوره اول متوسطه با والدین طلاق گرفته در سال تحصیلی 97-1396 در شهر تهران بود. نمونه شامل 30 نفر از نوجوانان طلاق بود که از بین جامعه آماری به روش نمونهگیری تصادفی خوشهای انتخاب و بهصورت تصادفی در دو گروه آزمشایش و گشواه ، جایگزین شدند )هر گروه 15 نفر(. گروه آزمایش، آموزش خودمتمایزسازی را طشی ده جلسشه دریافشت کردند وگروه گواه هیچگونه مداخلهای دریافت نکردند. برای جمشع آوری اطلاعشات از پرسششنامه هشای پریشانی روانشناختی و سازگاری اجتماعی استفاده شد. تجزیه و تحلیل دادههای آماری با آزمون تحلیل واریان با اندازهگیری مکرر و به وسیله نرمافزار آماری 23-SPSS انجام شد.یافتهها: نتایج نشان داد که آموزش خودمتمایزسازی بر پریشانی روانششناختی و سشازگاری اجتمشاعی نوجوانان پسر طلاق تدثیر معناداری داشته است )001.0>p(.علاوهبراین نتایج نشان داد که این آموزش توانسته تدثیر خود را در زمان نیز به شکل معناداری حفظ نماید )001.0>p(.نتیجهگیری: بر اسشاس یافتشه هشای پشژوهش حاضشر مشی تشوان چنشین نتیجشه گرفشت کشه آمشوزش خودمتمایزسازی با بهرهگیری از فنون اجتماعی و هیجانی میتواند، پریشانی روانشناختی و سشازگاری اجتماعی نوجوانان طلاق را تحت تدثیر قرار دهد. بر این اساس آموزش خودمتمایزسازی میتواند بهعنوان روشی کارآ، جهت بهبود سازگاری اجتماعی و کاهش پریشانی روانشناختی نوجوانان پسر طلاق مشورد استفاده قرار گیرد.کلیر واژ ها: آموزش خودمتمایزسازی، پریشانی
محمدعلی طالقانی نژاد؛ رحیم داوری؛ فرح لطقی کاشانی
دوره 9، شماره 35 ، آذر 1398، ، صفحه 107-125
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف پیشبینی گرایش به سوءمصرف مواد و اعتیاد به اینترنت بر اساس حمایت اجتماعی ادراک شده و سبکهای کنار آمدن با استرس با میانجیگری هوشهیجانی انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر، همبستگی از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان متوسطه دوره دوم شهر تهران در سال تحصیلی 98-1397 بود. حجم نمونه آماری براساس ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر با هدف پیشبینی گرایش به سوءمصرف مواد و اعتیاد به اینترنت بر اساس حمایت اجتماعی ادراک شده و سبکهای کنار آمدن با استرس با میانجیگری هوشهیجانی انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر، همبستگی از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان متوسطه دوره دوم شهر تهران در سال تحصیلی 98-1397 بود. حجم نمونه آماری براساس روش پیشنهادی شوماخر و لوماکس(2004) تعداد400 نفر محاسبه شد که با روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. افراد نمونه، پرسشنامههای اعتیاد به اینترنت یانگ (1998)، سوءمصرف مواد فرچاد و همکاران (1385)، هوشهیجانی برادبری– گریوز (2004)، حمایت اجتماعیادراک شده زیمت و همکاران (1988) و راهبردهای مقابلهای لازاروس و فولکمن (1985) را تکمیل کردند. برای آزمون فرضیهها، از معادلات ساختاری استفاده شد. یافتهها: نتایج نشان داد که متغیرهای پیش بین حمایت اجتماعی (P≤0/05) و راهبردهای مقابله با استرس (p <0/001)، بهطور مستقیم گرایش به مصرف مواد را پیشبینی کردند همچنین حمایت اجتماعی (p <0/001) و راهبردهای مقابله با استرس (p <0/001)، بهطور مستقیم اعتیاد به اینترنت را پیشبینی کردند. اما هوشهیجانی رابطه مستقیم مثبت معنیداری با گرایش به سوءمصرف مواد و اعتیاد به اینترنت نداشت. یافته دیگر پژوهش نشان داد که راهبردهای مقابلهای مساله مدار و حمایت اجتماعی از طریق هوشهیجانی بر گرایش به مواد اثر میانجیگری جزیی میگذارند ولی بر اعتیاد به اینترنت اثر معنیداری از طریق میانجیگری هوشهیجانی ندارند. نتیجه گیری: با گسترش شبکههای حمایت اجتماعی، آموزش راهبردهای مقابلهای کارآمد و ارتقای هوشهیجانی میتوان از مواجهه نوجوانان با موقعیتهای خطرساز مصرف مواد و وابستگی افراطی به اینترنت پیشگیری کرد. کلمات کلیدی: اعتیاد به اینترنت، حمایت اجتماعی، سبکهای مقابله با استرس، سوءمصرف مواد، هوش هیجانی
محمد اورکی؛ پرستو حسن زاده
دوره 8، شماره 32 ، فروردین 1398، ، صفحه 109-127
چکیده
پژوهش حاضر با هدف مقایسه گذشت، پرخاشگری و بهزیستی اجتماعی در افراد سالم و مبتلایان به هراس اجتماعی و خودشیفتگی انجام شد. پژوهش از نوع علّی- مقایسهای و نمونه آن متشکل از 90 نفر (30 فرد مبتلا به هراس اجتماعی، 30 فرد خودشیفته و 30 فرد سالم) بود که با روش نمونهگیری دردسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه هراس اجتماعی کانِر و همکاران ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف مقایسه گذشت، پرخاشگری و بهزیستی اجتماعی در افراد سالم و مبتلایان به هراس اجتماعی و خودشیفتگی انجام شد. پژوهش از نوع علّی- مقایسهای و نمونه آن متشکل از 90 نفر (30 فرد مبتلا به هراس اجتماعی، 30 فرد خودشیفته و 30 فرد سالم) بود که با روش نمونهگیری دردسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه هراس اجتماعی کانِر و همکاران (2000)، پرسشنامه شخصیت خودشیفته (40-NPI) راسکین و تری (1998)، پرسشنامه گذشت صفارینیا و مفاخری (1390)، مقیاس پرخاشگری اهواز (1379) و مقیاس بهزیستی اجتماعی کیز (1998) بود. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از تحلیل واریانس چندمتغیری استفاده شد. نتایج نشان داد که افراد سالم در مقایسه با افراد خودشیفته و مبتلا به هراس اجتماعی، گذشت و بهزیستی اجتماعی بالاتر و پرخاشگری کمتری را تجربه میکنند. با توجه به نتایج پژوهش، برای افزایش گذشت و بهزیستی اجتماعی و کاهش پرخاشگری در افراد خودشیفته و مبتلا به هراس اجتماعی، برگزاری کارگاههای آموزشی و در نظر گرفتن تکنیکهای درمانی در مداخلههای روانشناختی توصیه میشود.
حجت الله رشیدکلویر؛ فاطمه حنیفه؛ عباس ابوالقاسمی؛ نادر حاجلو
دوره 8، شماره 30 ، شهریور 1397، ، صفحه 111-131
چکیده
مقدمه: هدف پژوهش حاضر، مقایسه سرمایه روانشناختی و تعامل اجتماعی در مجتمعهای مسکونی با و بدون ویژگی کالبدی بود.
روش: روش تحقیق حاضر علی- مقایسه ای و جامعه آماری آن شامل 439 خانوار ساکن در 4 مجتمع مسکونی واقع در شهر رشت بود که از این میان، تعداد 186 خانوار در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوری و تحلیل دادهها از پرسشنامه سرمایه روانشناختی ...
بیشتر
مقدمه: هدف پژوهش حاضر، مقایسه سرمایه روانشناختی و تعامل اجتماعی در مجتمعهای مسکونی با و بدون ویژگی کالبدی بود.
روش: روش تحقیق حاضر علی- مقایسه ای و جامعه آماری آن شامل 439 خانوار ساکن در 4 مجتمع مسکونی واقع در شهر رشت بود که از این میان، تعداد 186 خانوار در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوری و تحلیل دادهها از پرسشنامه سرمایه روانشناختی لوتانز و پرسشنامه ادراک تعامل اجتماعی گلاس استفاده شد. جهت تحلیل دادهها شیوههای آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (تحلیل واریانس چند متغیری) مورد استفاده قرار گرفت.
یافتهها: نتایج نشان داد که بین ساکنان مجتمعهای با و بدون ویژگی کالبدی ازنظر ابعاد سرمایه روانشناختی و تعامل اجتماعی تفاوت معنیداری وجود دارد. 8/11 و 3/43 درصد از واریانس مربوط به تفاوت بین دو گروه به ترتیب ناشی از متغیرهای سرمایه روانشناختی و تعامل اجتماعی میباشد. میانگین نمرات مؤلفههای خودکارآمدی، امیدواری و تعامل اجتماعی منفی، در ساکنان مجتمعهای با ویژگی کالبدی نسبت به مجتمعهای بدون ویژگی کالبدی بالاتر بود.
نتیجهگیری: بر اساس یافتههای پژوهش میتوان بیان کرد که ابعاد سرمایه روانشناختی و تعامل اجتماعی متأثر از ویژگیهای محیط کالبدی مناسب است و از محیط کالبدی میتوان بهعنوان شاخص برای تبیین الگوی رفتاری مثبت و توسعه حالت روانشناسانه مثبت در ساکنان مجتمعهای مسکونی استفاده کرد.
مهدی دهستانی؛ مریم ابراهیمی؛ سیده زهره ابوهاشمی مقدم
دوره 9، شماره 36 ، اسفند 1398، ، صفحه 115-128
چکیده
دانش آموزان نقش پررنگی را در جامعه امروزی بازی می کنند و رسیدگی به ویژگی های شخصیتی و شناختی آنها باید در اولویت امور قرار گیرد. مطالعه حاضر با هدف پیش بینی مهارت ارتباط بین فردی در دانش آموزان بر اساس میزان بلوغ عاطفی و اضطراب اجتماعی در آنها انجام گرفت. روش پژوهش همبستگی بود. جامعه آماری مورد بررسی در این پژوهش دانش آموزان دختر متوسطه ...
بیشتر
دانش آموزان نقش پررنگی را در جامعه امروزی بازی می کنند و رسیدگی به ویژگی های شخصیتی و شناختی آنها باید در اولویت امور قرار گیرد. مطالعه حاضر با هدف پیش بینی مهارت ارتباط بین فردی در دانش آموزان بر اساس میزان بلوغ عاطفی و اضطراب اجتماعی در آنها انجام گرفت. روش پژوهش همبستگی بود. جامعه آماری مورد بررسی در این پژوهش دانش آموزان دختر متوسطه دوره اول شهرستان میاندوآب در سال تحصیلی ۹۷ بود. برای نمونه گیری برای این پژوهش ۶۰ نفر از دانش آموزان با استفاده از روش تصادفی ساده انتخاب و پرسشنامه های مهارت ارتباط بین فردی(۱۹۸۳)، بلوغ عاطفی یاشویر سینگ و ماهیش بهارگاوا(۱۹۹۱) و اضطراب اجتماعی لاجرکا(۱۹۹۹) در بین آنها توزیع شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از رگرسیون و همبستگی استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که بلوغ عاطفی و اضطراب اجتماعی می تواند مهارت ارتباط بین فردی را پیش بینی کند. همچنین بر اساس یافته ها، می توان نتیجه گیری کرد که با تقویت بلوغ عاطفی و اضطراب اجتماعی می توان مهارت ارتباط بین فردی را در دانش آموزان تقویت کرد.
حمیدرضا نظام؛ سعید رضایی
دوره 8، شماره 29 ، خرداد 1397، ، صفحه 117-131
چکیده
مقدمه: تحقیق حاضر با هدف طراحی برنامه مهارتهای همدلی مبتنی بر شناخت اجتماعی و بررسی اثربخشی آن بر رفتار جامعهپسند کارکنان خدمات فرودگاهی انجام شد.
روش: این مطالعه از نوع نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون و پیگیری همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیة کارکنان خدمات فرودگاهی هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران شاغل ...
بیشتر
مقدمه: تحقیق حاضر با هدف طراحی برنامه مهارتهای همدلی مبتنی بر شناخت اجتماعی و بررسی اثربخشی آن بر رفتار جامعهپسند کارکنان خدمات فرودگاهی انجام شد.
روش: این مطالعه از نوع نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون و پیگیری همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیة کارکنان خدمات فرودگاهی هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران شاغل در فرودگاه مهرآباد تهران بود. از بین کل جامعه تعداد 24 نفر به طور هدفمند از خدمات بار، انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل به طور تصادفی جایگزین شدند. در ادامه پرسشنامه شخصیت جامعهپسند (pbs) بر روی هر دو گروه اجرا شد. سپس گروه آزمایش طی هشت جلسه 60 دقیقهای، مداخلات مربوط به مهارتهای همدلی را دریافت نمودند. در حالی که اعضای گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند.
یافته ها: نتایج حاصل از بررسی دادههای تحلیل کوواریانس چندمتغیره و اندازههای مکرر گرفته شده، نشان داد که برنامه طراحی شده در سطح 05/0= α موجب افزایش رفتارهای جامعهپسند در بین کارکنان خدمات فرودگاهی شد.
نتیجهگیری: در مجموع یافتههای حاصل نشان داد که برنامه آموزش همدلی مبتنی بر شناخت اجتماعی، میتواند به عنوان یک راهبرد درمانی- مداخلهای اثربخش، برای بهبود رفتارهای جامعهپسند کارکنان خدمات فرودگاهی، به کار برده شود.
امیر قربان پور لفمجانی؛ مرتضی یاقوتی؛ سجاد رضائی
دوره 9، شماره 34 ، شهریور 1398، ، صفحه 119-140
چکیده
مقدمه: تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش میانجیگرانه حمایت اجتماعی در رابطه میان سرسختی روانی و احساس انسجام با کیفیت زندگی در سال 1396 انجام شد. روش: در پژوهشی با طرح همبستگی، 116 نفر از کارکنان بیمارستان موسی ابن جعفر (ع) و ارتش شهر قوچان به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند و به پرسشنامهی کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (1998)، مقیاس تجدیدنظر شده ...
بیشتر
مقدمه: تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش میانجیگرانه حمایت اجتماعی در رابطه میان سرسختی روانی و احساس انسجام با کیفیت زندگی در سال 1396 انجام شد. روش: در پژوهشی با طرح همبستگی، 116 نفر از کارکنان بیمارستان موسی ابن جعفر (ع) و ارتش شهر قوچان به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند و به پرسشنامهی کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (1998)، مقیاس تجدیدنظر شده احساس انسجام آنتونوسکی(1987)، پرسشنامه سرسخت روانی کوباسا (1979) و پرسشنامه حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت و همکاران(1988) پاسخ دادند. دادهها از طریق تحلیل رگرسیون سلسلهمراتبی واسطهای به شیوه ی بارون و کنی (1986) با استفاده از نسخهی 20 نرمافزار SPSS پردازش شدند. یافته ها: نتایج مشخص ساخت سرسختی روانشناختی و احساس انسجام هر یک به طور مجزّا با کیفیت زندگی همبسته هستند (01/0p <) و آن را پیشبینی میکنند؛ اما با به میان آمدن حمایت اجتماعی، رابطه بین سرسختی روانشناختی و احساس انجام با کیفیت زندگی بیشتر میشود. نقش میانجیگرانه حمایت اجتماعی در تعامل با متغیرهای سرسختی روانشناختی (0001/0p <، 12/39F=) و احساس انسجام (0001/0p <، 85/14F=) باعث افزایش معنیدار واریانس متغیر کیفیت زندگی شد. نتیجه گیری: حمایت اجتماعی به نیرومندیِ اثرات مثبت سرسختی روانی و احساس انسجام بر کیفیت زندگی میافزاید. بنابراین اجرای مداخلات مدیریتی در محیط بیمارستانی به منظور افزایش حمایت اجتماعی از کارکنان توصیه میشود. نتایج برای مدیران بیمارستانی مورد بحث قرار گرفته است.
طیبه مالمیر؛ مالک میر هاشمی؛ ناصر الدین کاظمی حقیقی؛ نسرین باقری
دوره 9، شماره 33 ، خرداد 1398، ، صفحه 127-115
چکیده
این پژوهش با هدف مدل یابی رضایت از زندگی ، ویژگی های شخصیتی ، سبک های حل مسئله و بی تابی روانی در افراد متاهل بود. جامعه آماری در این پژوهش افراد متاهل مراجعه کننده به سرای محله در شهر تهران در سال 97-1396 بودند ، برای مشخص شدن حجم نمونه از روش کلاین استفاده شدو تعداد 480 نفر به صورت نمونه گیری تصادفی چند مرحلهای انتخاب شدند. جهت جمع آوری ...
بیشتر
این پژوهش با هدف مدل یابی رضایت از زندگی ، ویژگی های شخصیتی ، سبک های حل مسئله و بی تابی روانی در افراد متاهل بود. جامعه آماری در این پژوهش افراد متاهل مراجعه کننده به سرای محله در شهر تهران در سال 97-1396 بودند ، برای مشخص شدن حجم نمونه از روش کلاین استفاده شدو تعداد 480 نفر به صورت نمونه گیری تصادفی چند مرحلهای انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه های رضایت اززندگی، بی تابی روانی، آزمون شخصیتی برژه و پرسشنامه تجدید نظر شده حل مسئله اجتماعی (SPSI-R )استفاده شد. برای تحلیل نتایج با استفاده از تحلیل مسیر توسط برنامه (AMOS)اثرات مستقیم و غیرمستقیم متغیرها بدست آمد نتایج تحلیل نشان می دهد متغیر بی تابی روانی ارتباط بین سبک های حل مسئله با رضایت از زندگی را به صورت کامل و ارتباط بین پیوند جویی و رضایت از زندگی را به صورت جزیی میانجی گری می کند. نتایج نشان داد سطوح رضایت از زندگی فقط یک پدیده ثانویه نیست که محصول تجارب مثبت زندگی یا ویژگی های شخص و غیره باشدو باید بادید تعاملی وهمه جانبه به ان نگریست.
وحید وزیری؛ صدف کرامتی؛ نادر حاجلو؛ علی رضایی شریف
دوره 6، شماره 22 ، تیر 1395
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل ارتقادهندهی رضایتمندی در پاتوقهای شهری انجام گرفت تا مؤلفههای کیفی تأثیرگذار بر آن شناسایی و اولویتبندی گردد.
روش: با توجه به مبانی نظری پژوهش، ابتدا عوامل مؤثر بر ارتقاء رضایتمندی در پاتوقها متشکل از 3 شاخص اصلی استخراج گردید و سپس هر یک از این شاخصها با استفاده از پرسشنامهی محققساخته ...
بیشتر
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل ارتقادهندهی رضایتمندی در پاتوقهای شهری انجام گرفت تا مؤلفههای کیفی تأثیرگذار بر آن شناسایی و اولویتبندی گردد.
روش: با توجه به مبانی نظری پژوهش، ابتدا عوامل مؤثر بر ارتقاء رضایتمندی در پاتوقها متشکل از 3 شاخص اصلی استخراج گردید و سپس هر یک از این شاخصها با استفاده از پرسشنامهی محققساخته مورد سنجش قرار گرفت. جامعهی آماری مطالعه حاضر را کلیهی افراد مراجعهکننده به پاتوقهای شهری منطقهی یک شهر اردبیل تشکیل میدهد که از آن میان تعداد ۱۸۰ نفر به شیوه خوشهای انتخاب شدند.
یافتهها: نتایج بر این نکته تأکید دارد که شاخصهای امنیت و وجود تسهیلات و امکانات کافی در اولویت اول پاسخگویان قرار داشته و حضور در پاتوق نقش مهمی را در افزایش تجارب محیطی دارد. این در حالی است که مقایسهی تطبیقی بین گروهها نشان از اهمیت عامل امنیت برای زنان و عامل سهولت دسترسی و افزایش ارتباطات همسایگی برای مردان دارد. همچنین عامل تسهیلات و امکانات کافی برای افراد مجرد عامل مهمتری از نظر شرکتکنندهها بود. نتایج بررسی بین گروههای سنی نیز اهمیت شاخصهای انسجام فضایی و خوانایی برای ردههای سنی زیر 20 سال و بالای 40 سال را آشکار میسازد.
نتیجهگیری: بر اساس نتایج بهدستآمده طراحی مناسب پاتوقهای شهری راهکاری در جهت ارتقاء رضایتمندی ساکنین محسوب میشود و میتواند بستر مناسبی را جهت پاسخگویی به نیازهای گروههای مختلف اجتماعی فراهم نماید.
خاتون پورمودت؛ محمدباقر کجباف
دوره 6، شماره 23 ، مهر 1395
چکیده
مقدمه: نظر به اهمیت روزافزون استفاده از اینترنت و شبکههای اجتماعی مجازی و همبستگی آن با برخی از اختلالات روانی و رفتاری، این پژوهش در پی بررسی اضطراب اجتماعی در کاربران استفادهکننده از شبکههای اجتماعی مجازی است.
روش: در این مطالعهی مقایسهای، نمونهی پژوهش شامل 80 نفر دانشآموز دختر و 99 نفر دانشآموز به روش نمونهگیری خوشهای ...
بیشتر
مقدمه: نظر به اهمیت روزافزون استفاده از اینترنت و شبکههای اجتماعی مجازی و همبستگی آن با برخی از اختلالات روانی و رفتاری، این پژوهش در پی بررسی اضطراب اجتماعی در کاربران استفادهکننده از شبکههای اجتماعی مجازی است.
روش: در این مطالعهی مقایسهای، نمونهی پژوهش شامل 80 نفر دانشآموز دختر و 99 نفر دانشآموز به روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای انتخاب شدند. برای جمعآوری دادهها از مقیاس اعتیاد به اینترنت یانگ و پرسشنامهی هراس اجتماعی کانور (200) استفاده شد. دادهها با استفاده تحلیل واریانس چندگانه مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفتند.
یافتهها: نتایج این پژوهش نشان داد که بین اعتیاد به اینترنت و استفاده از شبکههای اجتماعی موبایلی رابطهی معناداری وجود دارد (50/0r=) علاوه بر این نتایج تحلیل واریانس چند متغیره حاکی از آن بود که بین سه گروه کاربر عادی، در معرض خطر و معتاد به اینترنت در متغیرهای ترس (01/0P< و 73/4F=)، اجتناب (02/0P< و 53/6F=)، نشانههای فیزیولوژیکی (03/0P< و 57/3F=) و مقیاس کل اضطراب اجتماعی (002/0P< و 48/6F=) تفاوت معناداری وجود دارد.
نتیجهگیری: این یافتهها نشان میدهند که کسانی که بهشدت از شبکههای اجتماعی موبایلی استفاده میکنند، با احتمال بیشتری دچار اعتیاد به اینترنت و اضطراب اجتماعی شوند.
راضیه شیخ الاسلامی؛ سمانه نوری
دوره 6، شماره 24 ، دی 1395
چکیده
مقدمه: هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش نظریهی ذهن بر همدلی و قلدری در کودکان بود.
روش: پژوهش حاضر آزمایشی پیشآزمون-پسآزمون با گروه گواه بود. جامعهی آماری پژوهش شامل تمامی کودکان دختر پیشدبستانیهای شهر تهران بود که به روش نمونهگیری در دسترس 36 کودک انتخاب شدند. از این نمونه بهصورت تصادفی 18 کودک در گروه آزمایش ...
بیشتر
مقدمه: هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش نظریهی ذهن بر همدلی و قلدری در کودکان بود.
روش: پژوهش حاضر آزمایشی پیشآزمون-پسآزمون با گروه گواه بود. جامعهی آماری پژوهش شامل تمامی کودکان دختر پیشدبستانیهای شهر تهران بود که به روش نمونهگیری در دسترس 36 کودک انتخاب شدند. از این نمونه بهصورت تصادفی 18 کودک در گروه آزمایش و 18 کودک در گروه گواه گمارده شده و از مادران آنها پیشآزمون گرفته شد. سپس جلسات آموزش نظریهی ذهن برای گروه آزمایش اجرا شد و سپس از مادران هر دو گروه پسآزمون به عمل آمد. ابزار مورداستفاده در این پژوهش آزمون همدلی ایزنبرگ و پرسشنامهی تجدیدنظرشدهی قلدری/قربانیشدن الویوس بود. دادهها با استفاده از تحلیل کوواریانس مورد بررسی قرار گرفت.
یافتهها: نتایج افزایش معناداری در میانگین نمرات همدلی و کاهش معناداری در خردهمقیاسهای قلدری (001/≥p) نمرات گروه آزمایش نسبت به گروه گواه را نشان داد.
نتیجهگیری: پژوهش حاضر نشان داد که جلسات آموزش نظریهی ذهن میتواند به بهبود همدلی و کاهش رفتارهای قلدری در کودکان بیانجامد؛ بنابراین، نظریهی ذهن بر افزایش هیجانات اخلاقی و بهبود رفتارها و مهارتهای اجتماعی در کودکان تأثیر دارد.
حمیدرضا عریضی؛ هاجر براتی
دوره 7، شماره 25 ، فروردین 1396
چکیده
مقدمه: در بین پژوهشگران در مورد ماهیت نگرشی یا انگیزشی تعهد سازمانی توافقی وجود ندارد. این پژوهش برای بررسی یک مدل نگرشی از تعهد سازمانی انجام شده است که مبنای آن مدل نگرشی ایگلی و چایکن (1993) است.
روش: نمونهی پژوهش شامل 256 نفر از دانشجویان دانشکدهی روانشناسی دانشگاه اصفهان بود که بهصورت داوطلب انتخاب شدند. متغیرهای کنترل یعنی ...
بیشتر
مقدمه: در بین پژوهشگران در مورد ماهیت نگرشی یا انگیزشی تعهد سازمانی توافقی وجود ندارد. این پژوهش برای بررسی یک مدل نگرشی از تعهد سازمانی انجام شده است که مبنای آن مدل نگرشی ایگلی و چایکن (1993) است.
روش: نمونهی پژوهش شامل 256 نفر از دانشجویان دانشکدهی روانشناسی دانشگاه اصفهان بود که بهصورت داوطلب انتخاب شدند. متغیرهای کنترل یعنی عادت، پیامد فایدهگرا، پیامد هنجاری و پیامد هویت خود از طریق ویگنت بررسی گردیدند و متغیرهای دیگر یعنی نگرش به هدف، نگرش در جهت رفتار و قصد رفتار از طریق سؤال سنجیده شدند. برای تحلیل آماری یافتهها از رویکرد معادلات ساختاری، برآورد تعمیمیافته (GEE) و نرمافزار R استفاده گردید.
یافتهها: از سه مدل همارز معرفیشده که شاخصهای برازش یکسانی داشتند، تنها یک مدل تأیید شد. نتایج نشان داد که این فرضیه که نگرش در جهت رفتار دزدی، بین نگرش به هدف (تعهد عاطفی) و قصد دزدی متغیر میانجی است، رد شد و بهجای آن مدل اصلاحشده که قصد با تعهد عاطفی جایگزین شده و متغیرهای عادت، پیامد فایدهگرا، پیامد هنجاری و پیامد هویت خود، نقش کنترل را ایفا میکنند؛ تأیید شد.
نتیجهگیری: بر اساس یافتهها مشخص شد که تعهد سازمانی یک متغیر نگرشی است که متغیر ملاک برای نگرش در جهت رفتار از طریق قصد است. مدل پیشنهادی ایگلی و چایکن (1993) مورد بازنگری قرار گرفته و تعهد به هدف بهعنوان متغیر ملاک جایگزین شد. به مدیران و سازمانها پیشنهاد میشود در جامعهپذیر کردن کارکنان در رفتارهای مطلوب سازمان، اهتمام جدی به خرج دهند.
مجید صفاری نیا؛ علیرضا آقایوسفی؛ سیمین حسینیان؛ اشرف مهمان نوازان
دوره 7، شماره 26 ، تیر 1396
چکیده
مقدمه: این پژوهش به مطالعهی اثربخشی رواندرمانی آدلری بر کاهش احساس کهتری و بهبود بهزیستی اجتماعی در بین زنان خیانتدیده پرداخته است.
روش: این پژوهش از نوع نیمهآزمایشی همراه با پیشآزمون- پسآزمون و پیگیری با گروه آزمایش و یک گروه کنترل بود. 16 زن خیانتدیده بهصورت نمونهگیری در دسترس از میان مراجعهکنندگان مراکز سلامت روان ...
بیشتر
مقدمه: این پژوهش به مطالعهی اثربخشی رواندرمانی آدلری بر کاهش احساس کهتری و بهبود بهزیستی اجتماعی در بین زنان خیانتدیده پرداخته است.
روش: این پژوهش از نوع نیمهآزمایشی همراه با پیشآزمون- پسآزمون و پیگیری با گروه آزمایش و یک گروه کنترل بود. 16 زن خیانتدیده بهصورت نمونهگیری در دسترس از میان مراجعهکنندگان مراکز سلامت روان اجتماعمحور و شهرداری تهران و داوطلب شرکت در پژوهش حاضر انتخاب شده و بهصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. قبل و پس از 10 جلسه رواندرمانی آدلری و سپس 2 ماه بعد، پرسشنامهی احساس کهتری بهرامی و خدادادی (1391) و پرسشنامهی بهزیستی اجتماعی کیز (1998) برای هر دو گروه اجرا شد. تحلیل دادهها با استفاده از تحلیل کوواریانس انجام شد.
یافتهها: نتایج بررسی نشان داد که رواندرمانی آدلری، میزان احساس کهتری را کاهش داده و بهزیستی اجتماعی را ارتقا بخشیده است و مقایسهی میانگین نمرات پیشآزمون و پسآزمون تفاوت معناداری را نشان داد.
نتیجهگیری: بر اساس نتایج بهدستآمده در این پژوهش، رواندرمانی آدلری میتواند موجب کاهش احساس کهتری و ارتقای بهزیستی اجتماعی زنان خیانتدیده گردد و پیشنهاد میشود که این نوع رواندرمانی برای سایر زنان خیانتدیده، بهمنظور توانمندسازی روانشناختی آنان بهکار گرفته شود.
دوره 4، شماره 14 ، شهریور 1394
سوسن علیزاده فرد؛ مجید صفاری نیا
دوره 9، شماره 36 ، اسفند 1398، ، صفحه 129-141
چکیده
هدف: همهگیری بیماری کرونا و اجرای قرنطینه، اثرات مختلفی بر جنبههای روانی و اجتماعی افراد جامعه گذاشته است. هدف از پژوهش حاضر مطالعه ارتباط اضطراب و همبستگی ناشی از بیماری کرونا با سلامت روان در جامعه شهر تهران است. روش: به اینمنظور نمونهای شامل 618 زن و مرد بزرگسال توسط پرسشنامه GHQ-12، مقیاس اضطراب بیماری کرونا (علیپور، 1398)، ...
بیشتر
هدف: همهگیری بیماری کرونا و اجرای قرنطینه، اثرات مختلفی بر جنبههای روانی و اجتماعی افراد جامعه گذاشته است. هدف از پژوهش حاضر مطالعه ارتباط اضطراب و همبستگی ناشی از بیماری کرونا با سلامت روان در جامعه شهر تهران است. روش: به اینمنظور نمونهای شامل 618 زن و مرد بزرگسال توسط پرسشنامه GHQ-12، مقیاس اضطراب بیماری کرونا (علیپور، 1398)، و همبستگی اجتماعی (بر اساس پرسشنامه بهزیستی اجتماعی کیز و شاپیرو، 2004) بهصورت اینترنتی و از طریق شبکههای مجازی مورد ارزیابی قرار گرفتند. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از روش ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. یافتهها: نتایج حاصل نشان داد که اضطراب بیماری کرونا (بصورت منفی) و همبستگی اجتماعی ناشی از بیماری کرونا (بصورت مثبت) با سلامت روان همبستگی دارد. همچنین مشخص شد که اضطراب و همبستگی اجتماعی ناشی از بیماری کرونا، به ترتیب 47 و 26 درصد از تغییرات سلامت روان را پیشبینی میکنند. نتیجهگیری: این نتایج نشاندهندة بروز اثرات مثبت و منفی روانی و اجتماعی در زمان قرنطینه بوده و دارای تلویحات کاربردی در تدوین مداخلات بحران در زمان همهگیری بیماری کرونا است.
دوره 4، شماره 14 ، شهریور 1394
دوره 4، شماره 14 ، شهریور 1394
دوره 4، شماره 14 ، شهریور 1394
حمیرا الوندی؛ هلن صدیق
چکیده
مقدمه: زندگی انسان از مجموعة باورهای مثبت و منفی تشکیل شده و این باورها در پیشبرد زندگی نقش مهم و اساسی ایفا میکنند. هدف پژوهش حاضر پیش بینی بهزیستی اجتماعی و اعتماد اجتماعی از طریق باور به دنیای عادلانه است. روش: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی-تحلیلی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش افراد مراجعه کننده به کلینیکهای مشاوره ...
بیشتر
مقدمه: زندگی انسان از مجموعة باورهای مثبت و منفی تشکیل شده و این باورها در پیشبرد زندگی نقش مهم و اساسی ایفا میکنند. هدف پژوهش حاضر پیش بینی بهزیستی اجتماعی و اعتماد اجتماعی از طریق باور به دنیای عادلانه است. روش: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی-تحلیلی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش افراد مراجعه کننده به کلینیکهای مشاوره شهر تهران بود. نمونه پژوهش شامل 100 نفر بوده که به شیوه هدفمند انتخاب گردیدند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامههای باور به دنیا عادلانه ساتون و داگلاس(2005)، بهزیستی اجتماعی کییز(1998) و اعتماد اجتماعی صفاری نیا و شریف(1392) استفاده شد. دادهها با روش همبستگی و رگرسیون و با استفاده از نرم افزار SPSS23 مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین باور به دنیای عادلانه با بهزیستی اجتماعی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد (46/0r=، 01/0p <). اما بین باور به دنیای عادلانه و اعتماد اجتماعی رابطه معناداری وجود ندارد. همچنین نتایج نشان داد که باور به دنیای عادلانه 27 درصد از تغییرات بهزیستی اجتماعی را تبیین نماید. نتیجه گیری: با استفاده از نتایج حاصل می توان نتیجه گرفت باورهای افراد نسبت به دنیا میتواند در تامین بهزیستی و سلامت آنها موثر باشد.
سیما سادات کرسوی؛ مجید صدوقی
چکیده
مقدمه: قلدری در مدرسه نوعی خشونت میان فردی است که میتواند عواقب کوتاهمدت و بلندمدت نامطلوبی برای افراد قلدر و قربانیان آنها در پی داشته باشد؛ بنابراین شناسایی عوامل زمینهساز آن از اهمیت ویژهای برخوردار است. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه رفتار، ترجیح و شایستگی اجتماعی با رفتارهای قلدری در دانشآموزان با توجه به نقش تعدیلکنندگی ...
بیشتر
مقدمه: قلدری در مدرسه نوعی خشونت میان فردی است که میتواند عواقب کوتاهمدت و بلندمدت نامطلوبی برای افراد قلدر و قربانیان آنها در پی داشته باشد؛ بنابراین شناسایی عوامل زمینهساز آن از اهمیت ویژهای برخوردار است. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه رفتار، ترجیح و شایستگی اجتماعی با رفتارهای قلدری در دانشآموزان با توجه به نقش تعدیلکنندگی جنسیت بود. روش: روش پژوهش از نوع توصیفی با طرح همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش، دانشآموزان 13 تا 15 ساله شهر کاشان بودند که از بین آنها نمونهای به حجم 414 نفر (202 دختر و 212 پسر) به روش نمونهگیری خوشهای انتخاب شده و به پرسشنامه شایستگی اجتماعی اسمارت و سان سون (2003)، مقیاس رفتار اجتماعی واردن و مکینان (2003)، پرسشنامه قلدری ایلی نویز (2001) و آزمون گروه سنجی پاسخ دادند. یافتهها: نتایج ماتریس همبستگی نشان داد که در بین دختران و پسران، قلدری با شایستگی اجتماعی و رفتار اجتماعی رابطه معکوس معنادار دارد. همچنین، اگرچه در بین دختران رابطه معناداری میان قلدری با ترجیح اجتماعی (پذیرش و طرد) مشاهده نشد، در بین پسران قلدری با طرد اجتماعی رابطه معناداری داشت. بعلاوه، نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای جنسیت (17/0=β، 11/4= t)، رفتار اجتماعی (43/0- =β، 9/0-=t) و طرد اجتماعی (11/0=β، 65/2=t) میتوانند بهطور معناداری 30/0 واریانس قلدری را تبیین نمایند. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که جنسیت در رابطه طرد اجتماعی و رفتار اجتماعی با قلدری نقش تعدیلکننده داشت. نتیجهگیری: نتایج، نشانگر اهمیت شایستگی، رفتار اجتماعی و ترجیح اجتماعی در بروز رفتارهای قلدری است؛ بنابراین، تدوین و اجرای برنامههایی در جهت آموزش رفتار اجتماعی بهمنظور کسب جایگاه اجتماعی مطلوب در میان همسالان و بهطور خاص، کاستن از طرد اجتماعی و تقویت رفتارهای اجتماعی در پسران میتواند به کاهش رفتار قلدری در دانشآموزان کمک کند.